Elektriksel güç nedir? Elektriksel güç nasıl elde edilir, nerede kullanılır, ne işe yarar? Güç birimleri, özellikleri hakkında bilgi.
Elektriksel Güç Nedir? Elektriksel Gücün Kullanım Alanları
Güç; elektriksel güç ısı, kimyasal enerji ya da mekanik enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesidir. Bunun büyük bir kesimi mekanik enerjinin ya da ısının güç üretim ünitelerinde elektrik enerjisine çevrilmesiyle elde edilir. Hidroelektrik santrallarda akan suyun mekanik enerjisi, türbin jeneratörlerini çalıştırır; öte yandan elektrik enerjisi kömürün ya da fosil yakıtların yanmasıyla buhar türbinlerini, ya da elektrik üreteçlerini işleten içten yanmalı motorları harekete geçirir.
Aynı zamanda uranyum ya da plutonyum gibi elementlerin fisyonuyla ortaya çıkan enerji nükleer santrallardaki türbin jeneratörleri için gerekli buharın oluşmasını sağlayabilir. Kimyasal enerji ya da ışığın elektrik enerjisine dönüştürülmesi genellikle taşınabilir güç ünitelerinde kullanılır.
Elektrik güç üretim sistemleri ilk kez 1880’de kullanılmaya başlandı. 1831′ de İngiliz fizikçisi Michael Faraday mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirebilecek bir araç geliştirdi. Bu ilk dinamo (doğru akım üreteci) kalıcı bir mıknatısın kutupları arasında dönen bir diskten oluşuyordu. Bir yıl sonra Fransız Hippolyte Pixii bir alternatif akım üreteciyle bir doğru akım üreteci yapmayı başardı. Bu tür üreteçlerden; kullanılan mıknatısların alan kuvvetlerinin zayıf olması nedeniyle ancak deneysel amaçlarla yararlanılmıştır.
1866′ da Wermer von Siemens ilk kez üreteçlerde elektromıknatıs kullanımını başlattı. 1870’te Belçikalı Zenobe Gramme yalıtılmış bakır tellerle sarılı armatürler kullanarak üreteçlerin performansının artmasını sağladı. Elektrik arklı sokak lambaları 1879’da Paris’te, Cleveland’da ve 1880’de New York’ta kullanılmaya başlandı. Edison’un elektrik lambasını bulması, elektrik tüketiminin artmasında büyük rol oynadı. İlk ticari elektrik santralı 1879’da San Fransisco’da hizmete girdi.
Transmisyonda alternatif akım kullanan ilk elektrik güç sistemi ABD’li mühendis William Stenley tarafından 1886’da kuruldu. 1890’da Nikola Tesla fatrifaze alternatif akım üreteç sistemini geliştirdi. Bu son buluş sayesinde alternatif akım üreteçleri doğru akım sistemlerinin yerini almaya başladı. 1918’e gelinceye kadar 60 bin KW kapasiteye sahip buhar türbinli üreteçler kullanılırken, 1929’da 208 bin KW’lık güç üretim birimleri geliştirildi. 1970’te ise bu 1.1 milyon KW’a ulaşmıştır. Günümüzde santrallarda üretilen elektrik 25.500 ila 60 Hz frekanslı alternatif akım halinde taşınır.
Elektrik güçbirimi wattır. 1 watt, 1 amperlik bir voltluk bir elektromotor kuvvetinin bulunduğu bir devrede 1 saniyede yapılan iştir. Büyük güç üretim birimlerindeyse elektrik kilowattlık elektrik kullanıldığını belirler.
