Fırat Nehri Nerededir? Nerede Doğar, Nereye Dökülür? Özellikleri

Fırat Nehri (ırmağı) nerededir? Fırat Nehrinin nerede doğar ve dökülür, kaynağı, uzunluğu, özellikleri, suladığı yerler, hakkında bilgi.

Kaynak: commons.wikimedia.org

Fırat Nehri

Fırat Nehri (Irmağı); Güneybatı Asya’da ırmaktır.

Uzunluğu 2.800 km (Türkiye sınırları içindeki uzunluğu 1.263 km). Türkiye’nin en uzun ırmaklarından biri, yağış alanı ve su toplama havzası en büyük ırmağıdır. Genişliği yer yer 100 m, derinliği 3-8 m arasında değişir. Yıllık ortalama debisi 120-150 m3/ sn’dir. Tohma, Peri, altı, Munzur; Murat ve Karasu dışındaki öteki önemli kollarıdır. İki önemli kolu olan Karasu ve Murat, Keban Baraj Gölü’ne dökülürler. Fırat Irmağı, Keban Baraj Gölü’nden çıktıktan sonra Kömürahı’dan başlayarak dar ve derin bir boğaza girer. Güneydoğu Torosları bu tür derin boğazlarla yarar. Bu boğazların en dar yerinde, Türkiye’nin en büyük baraj göllerinden biri olan Karakaya Barajı ve hidroelektrik santralı kuruludur. Gerger yakınlarında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne girerek Gaziantep ile Şanlıurfa yaylalarını birbirinden ayırır. Birecik’i geçtikten sonra Barak (Cerablus) yakınlarında Suriye topraklarına girer. Kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda yarı kurak ve kurak bölgeleri geçerek Irak’a yönelir. Aynı doğrultuda akışını sürdürerek Mezopotamya’yı aştıktan sonra Basra Körfezi’ne dökülmeden önce Dicle Irmağı ile birleşerek Şattülarap adını alır. Suriye’de suyu azalarak 1 m’ye inen Fırat, bu ülkenin başlıca ırmağıdır. Irak topraklarında geniş, ancak yavaş akışlı bir ırmak görünümü alır. Özellikle sonbaharda azalan sulan, ilkbaharda karların erimesiyle yeniden çoğalır. Kurak Irak topraklarında, Mezopotamya’nın aşağı kesimlerinde sulamalı tarımda büyük ölçüde yararlanılır. Tarihin çok eski çağlarından bu yana, taşıdığı su ve balçıklı (milli) topraklarla Mezopotamya uygarlıklarının candamarı olmuştur.

Kaynak: commons.wikimedia.org

Kaynak 2

Yurdumuzun en büyük ırmaklarından biridir. Uzunluğu 2.800 km. dir. Karasu ve Murat adında iki büyük kolun birleşmesiyle meydana gelir.

Bunlardan Karasu, Erzurum’un kuzeyinde Dumlu Dağı’nın kuzey yamaçlarındaki bir kaynaktan doğar. Erzurum Ovası’nın ortasında sazlıklarla kaplanmış bir alandan geçer. Ilıca’nın batısında ovadan çıkan nehir, Erzincan-Erzurum demiryolu boyunca dar boğazlardan geçtikten sonra Aşkale batısında sert bir dirsekle güneye döner. Tercan’dan gelen Tuzla Çayı’nı alır. Sansa Boğazı’ndan geçtikten sonra Erzincan Ovası’na akar. Kemah Boğazı’na girerek bu ovadan çıkar. Daha batıda Çaltı Suyu’nun kavşak noktasında sert bir dirsekle güneye döner. Keban’ın 12 km. kuzeyinde Murat Suyu ile birleşir.

Murat Suyu, Van Gölü kuzeyinde yükselen Tendürük Dağı ve Aladağ’ın yamaçlarından doğan kollarla büyür. Birçok dar boğazlardan, ovalardan geçtikten sonra Muş Ovası’na kuzeyden girer. Bu ovadan Nemrut Dağı’ndan gelen Karasu’yu alır. Batıya doğru Genç ve Palu’dan geçer. Sağdan Munzur Çayı’nı alır ve yukarıda adı geçen noktada Karasu ile birleşir.

İki ana kolun birleşmesiyle büyüyen Fırat önce güneybatıya, sonra güneye doğru akar. Sağdan Kuruçay ile Tohma Çayı’nı aldıktan sonra, Kömürhan mevkiinden başlayarak Güneydoğu Toroslar’ını boğazlarla yarıp geçer. Irmak ancak Gerger’de dağlardan kurtulup Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne girer. Gaziantep ve Urfa yaylalarını birbirinden ayırır. Birecikten geçer ve Cerablus yakınlarında Türkiye topraklarından çıkar. Suriye topraklarını kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda kestikten sonra, Irak’a geçer. Dicle ile birleşip, Şattülarap adını alarak Basra Körfezine dökülür.