Fırça nedir? Fırça çeşitleri nelerdir? Fırça ne işe yarar, nerelerde kullanılır? Fırçaların kullanım alanları hakkında bilgi.
Kaynak: pixabay.com
Fırça
Fırça; Evlerimizde çeşitli işlerde kullandığımız fırçalar, yerine göre değişik biçimde, değişik maddelerden yapılır, ona göre de ad alır.
Yerleri süpürüp temizlemek için kullanılan ilk fırçalar uzun bir sopaya bağlanan demet halindeki çalılardan meydana getirilmişti. Zamanla, birçok gelişmeden sonra, uzun sopalara bağlanmış kıldan yapılma fırçalar kullanılmaya başlandı. Bugün fırçalar, hayvan kıllarından, sentetik maddelerden, cam tellerden, plâstikten yapılıyor. Yalnız, boya işinde en makbul fırçalar gene kıl fırçalardır. Bunlar, daha çok domuz, at, keçi, ayı, öküz, kokarca, porsuk, sincap gibi hayvanların kıllarından yapılır.
Fırça daima kullanılacağı yere göre seçilmelidir; yoksa, hiç işe yaramaz. Evdeki cilâlı mobilyaların ince tozu, yumuşak uzun tüylü kıl fırçalarla temizlenmelidir. Bunun yerine tüyleri sertçe, seyrek naylon bir fırça kullanılacak olursa toz istenildiği gibi temizlenmez; üstelik, mobilyanın cilâsı da bozulabilir. Küçük çocukların saçlarını fırçalamak, yüze sürülen pudranın fazlasını gidermek için de kısa saplı yumuşak, sık tüylü fırçalar kullanılmalıdır.
Fırçaların biçimleri de, sertlikleri, yumuşaklıkları gibi, kullanıldıkları yere göre değişir. Elbise fırçası, ayakkabı fırçası, şapka fırçası, tırnak fırçası, diş fırçası, badana fırçası, boya fırçası, tahta fırçası, kuyumcu fırçası, bulaşık işlerinde kullanılan fırçalar hem kıllarının cinsi, hem de yapılışları, saplarının boyları bakımından değişiktir.
Elbise Fırçası.
Dar ve uzun olan bu fırçaların çeşitli maddelerden yapılan kıllarının boyu kısadır. Elbiseyi fırçalarken kumaşı zedelememesi için bu fırçaların kılları da çok sert olmaz. Şapka fırçaları da elbise fırçalarının özelliğini taşır.
Kaynak: pixabay.com
Diş Fırçası.
Plâstik maddelerden olduğu gibi kıldan da yapılan bu fırçalar ağza girecek kadar küçüktür. Rahat kullanılabilmesi için oldukça uzun bir sapı vardır. Diş fırçalarının kılları ya çok sert, ya da normal sertlikte olur.
Ayakkabı Fırçası.
İki cinstir. Biri ayakkabının cilâsmı parlatmak için kullanılır. Uzun, sık, yumuşak tüylüdür. Boya işine başlamadan önce ayakkabının çamurunu temizlemek için kullanılan ikinci bir fırçanın kılları ise daha sert, daha kısadır.
Boya Fırçası.
Çeşitli biçimlerde ya tüyden, ya da kıldan yapılmış saplı fırçalardır. Resim yapmakta kullanılan, suluboya fırçaları ile yağlı boya fırçaları biçimleri, kıl cinsi bakımından değişiktir. Sulu boya fırçaları, genel olarak, samur tüyünden yapılır, kıllarının boyu uzundur. Yağlıboya için domuz kılından yapılan fırçalar aranır. Bunlar ayrıca kullanıldıkları yere göre, sık, seyrek kıllı, yassı, yuvarlak uzun, kısa tüylü gibi çeşitli şekillerde olur.
Badana Fırçası.
Biraz yumuşakça uzun kıllardan yapılmıştır. Bunlar uzun sopalara takılarak kullanılır.
Kaynak: pixabay.com
Tahta Fırçası.
Kısa kesilmiş çalılardan yapılmıştır, çok serttir.
Saç Fırçası.
Ya plâstikten, ya da kıldan yapılır. Kalın telli saçlar, daha sert kıl fırçalarla, ince telliler de yumuşakça fırçalarla fırçalanmalıdır. Yuvarlak fırçalar saçları havalandırmak için fırçalamada, düz olanlar da saçlara biçim vermek için tarağa yardımcı olarak kullanılır.
Bulaşık Fırçası.
Ya kıldan, ya da telden yapılmış yuvarlak, saplı fırçalardır. Şişeleri yıkamak için de uzun bir tele bağlanmış kıl fırçalar kullanılır.
Fırçalar hangi işte kullanılırsa kullanılsın, biçimi, kılları nasıl olursa olsun, işi bittikten sonra yıkanıp temizlenmeden yerine kaldırılmamalıdır. Yağlıboya fırçaları, ertesi gün yeniden kullanılmayacaksa, gaza batırılır, boyası iyice eritilip temizlendikten sonra çalkalanır, kurutularak kaldırılır. Saç fırçalarının da hiç olmazsa haftada bir kaynak su ile yıkanarak temizlenmesi şarttır.
