Francis Poulenc kimdir ve ne yapmıştır? Fransız besteci Francis Poulenc’ın hayatı, müzik kariyeri ve besteleri nelerdir, hakkında bilgi.
Francis Poulenc
Francis Poulenc; (d. 7 Ocak 1899, Paris -ö. 30 Ocak 1963, Paris), Fransız bestecidir. I. Dünya Savaşı sonrası Fransız müziğinde belli bir eğilimi yansıtan yapıtlar vermiş, şarkıları bu türün 20. yüzyıldaki en iyi örnekleri arasında sayılmıştır.
Rapsodie Nègre (1917; Siyah Rapsodi), piyano için Trois Mouvements Perpétuels (Üç Sürekli Bölüm) ve Piyano İkilisi İçin Sonat (1918) ile Guillaume Apollinaire’in Le bestiaire (1911; Hayvan Öyküleri) ve Jean Cocteau’nun Cocardes (1919) adlı şiirlerinden bestelediği ilk yapıtları yer yer çok aşırı ve cüretli parodiler içeren nükteli parçalardı. Mizah sonraki müziğinde de önemli bir özellik olarak kaldı. Apollinaire’ in bir farsı üzerine bestelediği Les Mamelles de Tirésias (1947; Tirésias’in Memeleri) adlı gerçeküstücü komik operası buna örnekti.
1920’de eleştirmen Henri Collet, Poulenc ile Arthur Honegger, Darius Milhaud, Georges Auric, Germain Tailleferre ve Louis Durey için Les Six deyimini kullandı. Poulenc 1921’den 1924’e değin ünlü besteci ve müzik öğretmeni Charles Koechlin’den ders aldı. Les Biches (Geyikler) adlı balesinin Diaghilev tarafından sahnelendiği 1924’te Poèmes de Ronsard (Ronsard’ın Şiirleri), iki yıl sonra da Chansons Galliardes (Galliard Şarkıları) adlı şarkı dizilerini besteledi. İzleyen 100’ü aşkın şarkısının çoğunda Apollinaire’in (örn. “Banalités”, 1940) ve Paul Éluard’in (örn. “Tel jour, telle nuit”, 1937) şiirlerini temel aldı.
İlk Resitalleri ve Devamı
1934’teki ilk resitalinde bariton Pierre Bernac’a piyanoda eşlik eden, daha sonra da bu tür birçok resital veren Poulenc bu deneyimin bir sanat biçimi olarak şarkı konusundaki anlayışını derinleştirdiği görüşündeydi. Parodiden trajediye kadar uzanan şarkılarında lirik bir anlatıma ulaştı ve vokal çizgi ile eşliği duyarlılıkta bütünleştirdi. Klavsen (ya da piyano) ve orkestra için Concert champêtre’i (Kır Konseri) klavsenci Wanda Landowska’nin önerisi üzerine besteledi. Klavyeli çalgı yapıtlarının birçoğu gibi bu konçertoda da 18. yüzyıl Fransız klavyeli çalgı müziğinin hafif ve nazik havasını 20. yüzyılın armonileriyle bir araya getirdi. 1930’lardan başlayarak Litanies à la Vierge Noire de Rocomadour (1936; Rocomadour’lu Siyah Bakireye Dualar), Sol Majör Missa (1937) ve Stab at Mater (1951) gibi birçok dinsel yapıt besteledi.
II. Dünya Savaşı’nda Fransız direniş hareketine katıldı. Eluard’ın şiirlerine dayanan ve Nazi işgali sırasında gizli basılan Figure humaine (seslendirilişi 1945 ; İnsan Yüzü) adlı kantatında direniş ruhunu dile getirdi. Librettosunu Georges Bernanos’nun yazdığı ve 1957’de Milano’daki La Scala’da ilk sahnelendiğinde soprano Leyla Gencer’in rol aldığı Dialogues des Carmélites (1953-56; Karmelitlerin Diyalogları) 20. yüzyılın en güzel operalarından sayılır. Sık çalınan öteki yapıtları arasında piyano ve nefesli çalgılar beşlisi için Altılı (1930-32), Org Konçertosu (1938) ve Obua Sonatı (1962) yer alır.
