Genç William Pitt Kimdir?

Genç William Pitt kimdir? Genç William Pitt hayatı, biyografisi, siyasi kariyeri ve başbakanlık dönemi hakkında bilgi.

William Pitt; (1759 – 1806) Kimdir?

Ünlü bir İngiliz devlet adamıdır. Yukarıda adı geçen William Pitt’in oğludur. Öğreniminin yanı sıra kendi ele çok çalışarak geniş bilgi edindi, 22 yaşında Parlâmento’ya girdi, 23 yaşında maliye bakanı oldu. 1783’te de, 24 yaşındayken, Kral III. George onu başbakanlığa getirdi.

William Pitt, başbakanlığı sırasında, sıkı mali tedbirler aldığı gibi, Parlâmento’nun iç bünyesinde de ıslahat yapılmasına çalıştı. Kanada’nın kısmen bağımsızlık kazanmasını da sağladı. Pitt’in nüfuzu günden güne artıyordu, hele Kralın akli muvazenesinin bozuk olduğu anlaşılınca, devletin idaresiyle doğrudan doğruya meşgul olmaya başladı. 1793’te Fransa İngiltere’ye savaş açınca Pitt, İngiltere’de de bir ihtilâlin patlak vermesinden korkarak sıkı güvenlik tedbirlerine başvurdu. Bu arada, hazinedeki paraları İngiltere’nin müttefiklerine yardım için harcaması, iktisadi bir buhranın çıkmasına yol açtı. Öte yandan, İrlanda’nın karışık durumu Pitt’i endişelendiriyordu. Burada çıkabilecek ihtilâli önlemek için İrlanda ile İngiltere’yi birleştirmeyi düşündü. Kral buna razı olmayınca Pitt istifa etti. Daha sonra İngiltere ile müttefiklerinin Austerlitz Savaşı’nda Fransızlar’a yenildiklerini öğrenince, üzüntüden öldü.

Kaynak – 2

(Genç) William Pitt, (d. 28 Mayıs 1759, Hayes, Kent – ö. 23 Ocak 1806, Londra, İngiltere), İngiliz siyaset adamı. İki kez başbakanlık (1783-1801, 1804-06) yapmış ve bu makamın güçlü bir konum kazanmasında önemli rol oynamıştır.

Ünlü devlet adamı Chatham 1. kontu William Pitt’in ikinci oğluydu. Evde gördüğü özel öğrenimin ardından 14 yaşında Cambridge’deki Pembroke College’a girdi. 1780’de baroya kabul edildi ve gezici yargıç oldu. Ertesi yıl Westmorland’daki Appleby’den parlamentoya seçildi.

Temmuz 1782’de başbakan olan Lord Shelburne’un kabinesinde maliye bakanı oldu. Muhalefete geçmiş olan Charles James Fox’la bir uzlaşma sağlamak için Shelburne’un da onayıyla Şubat 1783’te arabuluculuk girişiminde bulundu. Ama Fox’un Lord North’la beklenmedik bir ittifak kurması Shelburne kabinesinin düşüşünü hızlandırdı. Portland dükünün başkanlığında kurulan ve reform yandaşlarıyla karşıtlarının bir bileşimi olan yeni hükümetin karşısında yer alan Pitt parlamento reformunu gündeme getirdi. Oy hakkının yaygınlaştırılmasını savunmakla birlikte temsil sistemini daha gerçekçi hale getirmeye ve rüşveti önlemeye yönelik öneriler sundu. Tasarılarının kabul edilmemesine karşın, bu girişimiyle reformcuların lideri olarak öne çıktı.

Fox’un Hindistan’a ilişkin bir yasa tasarısının Lordlar Kamarası’nda reddedilmesini fırsat bilen III. George, Aralık 1783’te koalisyonun görevine son vererek Pitt’ten yeni bir hükümet kurmasını istedi. Pitt, Fox ve arkadaşlarını da yeni kabineye katmaya çalışarak, kralın maşası gibi davranan bir başbakan olmayacağını gösterdi. Ama Fox müttefiki Lord North’un dışanda bırakıldığı bir hükümete katılmaya razı olmadı. Dolayısıyla Ocak 1784’te toplanan parlamentoda hükümetin sansürle ilgili bir önergesi 39 oy farkıyla reddedildi. Israrlı bir tutumla istifadan kaçınan Pitt, koltuklarını kaybetmekten korkan muhalif milletvekillerinin önemli bir bölümünü safına çekti. Muhalefetin tek oyluk üstünlüğe indiği martta parlamentoyu feshetme kararı verdi. Kralın desteğini ve iktidarın olanaklarını kullanarak seçimler sonunda gerekli çoğunluğu elde etti.

Pitt Siyasi Hayatı

Bu sırada İngiltere Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın ağır faturasını ödemekteydi. Borçlar 250 milyon sterlin gibi çok yüksek bir düzeye ulaşmıştı. Bütçe açığını kapatmak için yeni vergiler koyan, yüksek gümrük vergilerini indirerek kaçakçılığı denetim altına alan ve gelişmiş bir hesap kontrol sistemi kurarak devlet gelirlerinde sahtekârlıkları azaltan Pitt, gümrük ve alım satım vergilerini basitleştirerek tek bir fonda topladı ve bütün kamu alacaklılarına buradan ödeme yapılmasını sağladı. 1786’da hisse alımı yoluyla devlet gelirlerini artıracak bir itfa fonu kurdu. 1792’de kredileri yüzde l’lik itfa fonuna bağlayarak geri ödemeleri kolaylaştırdı.

Hindistan sorununa da el atan. Pitt, 1784’ten başlayarak bir dizi yasayla İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyası’nı denetim altına almaya ve genel valinin yetkilerini artırmaya yöneldi. İngiltere’nin bir başka sömürgesi olan Kanada’nın yönetimini belirlemek için 1791’de Ouebec’i Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayırdı. Öte yandan Avustralya’ya sürgünleri gönderme uygulamasını başlatarak burayı bir mahkûm kolonisine dönüştürmeye çalıştı.

Pitt dış politikada ancak sınırlı bazı başarılar kazandı. Avrupa’daki Fransız nüfuzunu azaltmak amacıyla 1788’de Prusya ve Felemenk Cumhuriyeti’yle ittifak kurdu. Bu ittifakın tek yararı. İ790’da Prusya’nın diplomatik desteğine dayanarak Nootka Boğazı anlaşmazlığında savaşa girmeden İspanyolları alt etmesi oldu. Böylece İspanyolların Kuzey Amerika’nın batı kıyılarındaki ticaret ve yerleşim tekelini kırdı. Rus çariçesi 11. Yekaterina’nın Karadeniz’de üstünlük kurmasını önleme çabası ise sonuçsuz kaldı. Mart 1791’de Yekaterina’ya bir ültimatom göndererek Kırım dışında aldığı bütün toprakları Osmanlılara geri vermesini istedi. Ama Osmanlı Devleti’ni destekleme politikası kabinede ve kamuoyunda destek görmeyince tutumunu değiştirmek zorunda kaldı.

Fransız Devrimi Dönemi

Pitt hükümeti Fransız Devrimi’nin ardından Avrupa’da başlayan savaşlarda olabildiğince tarafsız kalmaya çalıştı. Ama 1792’de Avrupa halklarını monarşik yönetimlere karşı açıkça destekleme politikasını benimseyen Fransa’nın Şubat 1793’te İngiltere’ye savaş açmasıyla çatışma kaçınılmaz hale geldi. Fransız monarşisini yeniden kurmaya yönelik müdahalelerden kaçınan Pitt. daha çok İngiltere’nin ticaret ve sömürge çıkarlarını korumaya ağırlık verdi. Fransız Devrimi Pitt’in 1785’te reddedilen parlamento reformu önerisiyle ilgili tartışmaları yeniden canlandırdı. Ama reformu savunanların Fransa’daki şiddet eylemlerini onayladığı görüşü ağırlık kazanınca tasarı gözden düştü. Radikallerin gösterileri hükümetin baskıcı yasalara başvurmasına neden oldu. Mayıs 1792’de kışkırtıcı yayınlara karşı bir bildiri yayımlandı. İnsanların mahkeme kararı olmadan tutuklanmasını engelleyen Habeas Corpus Yasası 1794″ten 1801’e değin askıda tutuldu. Fransız Devrimi’nin etkileri İrlanda’da eski dinsel kavgaların şiddetlenmesi ve 1798 ayaklanmasıyla kendini gösterdi.

İstifası

Daha 1792’de İrlanda sorununun iki ülkenin birleşmesiyle çözülebileceğini savunan Pitt. ayaklanmadan sonra önerdiği yasa tasarısının İrlanda Parlamentosu’ndan geçmesini sağladı. Ama kabinesinin ve özellikle kralın karşı koyması nedeniyle Katoliklere özgürlük verme yolundaki adımı atamadı. Bunun üzerine 3 Şubat 1801’de istifa etti. Yeni hükümeti kuran Henrv Addington’ un parlamento çoğunluğunu yitirerek istifa etmesinden sonra. 30 Nisan 1804’te yeni kabineyi kurmak üzere kral tarafından göreve çağrıldı.

Ama Addington grubunun ve başka çevrelerin muhalefete geçmesi yüzünden. ikinci kabinesi ilki kadar güçlü olamadı. Bir süre sonra Napoleon’a karşı Rusya, İsveç ve Avusturya’yla oluşturulan Üçüncü Koalisyon. Ulm ve Austerlitz çarpışmalarındaki yenilgilerle dağıldı (1805). Amiral Nelson’ın ekimde Trafalgar’da kazandığı zafere karşın. 1805 yılı felaketle sonuçlandı. Sağlığı giderek bozulan Pitt. halkın karşısında son konuşmasını 9 Kasım 1805’te Londra’da Guildhall’da yaptı. Arkadaşlarının zorlamasıyla 15 Ocak 1806’da istifa etti, ama birkaç hafta geçmeden öldü. Kendini bütünüyle devlet işlerine adaması ve yanında çalışanların sorumsuzca harcamaları nedeniyle geride bıraktığı yüklü borç, Avam Kamarasfnın oybirliğiyle oluşturduğu bir fondan ödendi. Toplam 19 yılı bulan iktidar döneminde büyük ölçüde kralın desteğine dayanmakla birlikte, çeşitli bakanlıkların çalışmalarında eşgüdümü ve denetimi sağlayarak başbakanlık makamının siyasal yaşamda öne çıkmasının yolunu açtı.