Kırım hanı birinci ve ikinci Hacı Giray Han hayatı, biyografileri, dönemleri ile ilgili bilgi.Hacı Giray Han Kimdir, hayatları hakkında bilgi.
Hacı Giray Han Kimdir?
I HACI GİRAY,
Kırım Hanlığı’nın kurucusu ve ilk hanıdır (Bahçesaray ?-Salacık 1466).
Gıyasettin Giray’ın oğludur. 1428’de Litvanyalıların büyük dükası Vitold’un sağladığı kuvvetlerle Saray’daki Uludağ Muhammet Han’ı yenilgiye uğrattı, han oldu. 1424’te Kefe yakınlarında, Cenevizlilerle savaştı; Kefe’yi ele geçiremediyse de, Solgat, Kerç ve İnkerman limanlarını ele geçirdi. 1465’te Moskova üzerine yürüyen Altınordu Hanı’nı, Don Irmağı üzerinde durdurdu.
1456’da Kırım’daki kabileler arasındaki çekişmelerden yararlanarak Hacı Giray’ı Kırım tahtından uzaklaştırmayı başararak yerine oğlu Haydar Giray’ı geçirdiler. Haydar, hanlıkta çok az kaldı. Yeniden Kırım Hanı olan Hacı Giray, ölüm yılı olan 1466’ya kadar hanlıkta kaldı. Kırım Hanlığı, Hacı Giray zamanında, Doğu Avrupa’dan Kafkasların Kuzeyi’ne kadar yayılmış büyük bir devlet oldu.
II HACI GİRAY,
Kırım hanıdır (?, 1668-Rodos 1689).
Gençliğine ilişkin bilgi yoktur. Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, 30 Eylül 1683’te II. Hacı Giray’ı Kırım Hanlığı’na atadı. Önceleri, II. Hacı Giray’ın hanlığını kabul eden hanlık üyeleri, daha sonra bu duruma karşı çıktılar. Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa‘nın öldürülmesinden sonra durumu iyice sarsıldı. Yasa dışı eylemleri ve paraya düşkünlüğü yakınma konusu oldu.
Kırım kabileleri Akkaya’da toplanarak ayaklandılar, başkent Babıâli ye mektup yazarak, Hacı Giray’dan hoşnut olmadıklarını bildirdiler. Hacı Giray, Haziran 1684’te görevinden alınarak, Rodos’a gönderildi. Yerine Selim Giray han oldu.
