Herakleios Kimdir? Herakleios hayatı, biyografisi, hükümdarlık dönemi ile ilgili bilgi.
Herakleios; Bizans imparatorudur (Kappadokya 575 – İstanbul 641).
Hükümdarlık dönemi: 610-641. Kendinden önceki imparator Phokas’ın (602-610) kötü yönetimi üzerine devlet ileri gelenlerinin isteği üzerine Kartaca valisiyken İstanbul’a çağrıldı ve imparator ilan edildi. Devlet yönetimini, ekonomisi, maliyesi kötü, ordu da mali zorluklar yüzünden düzensiz, disiplinsiz ve dağınıktı. Bu kötü durumdan yararlanan Balkan Yarışması’nda Av arlar ve Slavlar, Dalmaçya’nın merkezi olan Salona, Belgrad, Niş ve Sofya’yı ele geçirdiler. Doğuda da Sasaniler Anadolu’nun içlerine kadar ilerleyerek Kayseri’ye kadar geldilerse de 611’de çekilmeye zorlandılar. 613’te Bizans Ordusu, Antakya yakınlarında Sasani-lere yenildiler. 614’te kutsal kent Kudüs düştü. İsa’nın gerilmiş olduğu haç İran’a götürüldü. Bir başka Sasani Ordusu İstanbul önlerine kadar ilerledi, bir başka ordu da Mısır’ı Bizans’ın elinden aldılar (619). Herakleios bu güç durumdan kurtulmak için bazı mali, askeri ve yönetsel düzenlemeler yaptı. Ülkeyi thema adını verdiği bir tür eyaletlere ayırdı. Başlarına da yönetici olan bir askeri vali atadı. Bu düzenlemelerden sonra Herakleios, Avar kağanına haraç ödeyerek (619) batı sınırım güvenceye aldı ve doğuya yöneldi. 622’de Sasaniler yenilgiye uğratıldı. Doğu Anadolu’nun büyük bir bölümü düşmandan temizlendi. Aynı yıl içinde Avarların saldırgan tutumları üzerine Herakleios İstanbul’a döndü ve verdiği haracı yükseltti. 623’te yeniden Doğu Anadolu’ya yöneldi, Dvin Kenti’ ni ele geçirdi, Gence’ye kadar ilerledi. 625’te Kilikya üzerinde İran topraklarına girmeyi denediyse de kışın bastırması üzerine Karadeniz Bölgesi’ne çekildi. 626’da karşı saldırıya geçen Sasaniler Kadıköy’e kadar gelerek burayı aldılar ve Boğaz’ın Anadolu kıyılarında karargâh kurdular. Herakleios’un kardeşi Theodoros, Sasanileri bozguna uğrattı, Sasaniler Suriye’ye çekildiler. Başkentten uzakta bulunan imparator, durumu haber alınca 627’de Ninova yakınlarına geldi. Yapılan savaşta Sasaniler ağır bir yenilgiye uğradılar. Başkentlerinden biri olan Dastagerd ele geçirildi. 628’de Sasani Hükümdarı II. Husrev öldürüldü, yerine Herakleios ile barış yapmaya yanaşan oğlu Kovrad-Siruye geçti. Bu antlaşmaya göre, İran’ın elinde bulunan Bizans toprakları ve daha önce Kudüs’ten alınmış olan kutsal haç da geriye verildi. Altı yıllık bir aradan sonra Herakleios İstanbul’a döndü. 630’da Kudüs’e giderek kutsal haçı yerine dikti. 634’te Halife Ömer komutasındaki İslâm Orduları Sasanilerden alman toprakları yeniden ele geçirdiler. 638’de Yarmuk’ ta Bizans ağır bir yenilgi aldı. Kudüs İslâm topraklarına katıldı. Herakleios, Thema örgütüyle Bizans’ı askeri ve mali yönden güçlendirirken, Bizans’ta Latin kültürü yerine gelenek ve göreneklerinin yanı sıra devlet kademelerindeki rütbe ve unvanlar da Yunancalaştırdı.
