Herman Melville Kimdir

0
Advertisement

Amerikalı roman, hikaye yazarı ve aynı zamanda şair olan Herman Melville kimdir? Herman Melville hayatı ve eserleri hakkında bilgi.

herman melvilleAmerika’lı ünlü şair ve yazardır. 1819 Newyork doğumludur. 1891 yılında yine New York’ta hayata gözlerini yummuştur. 12 yaşında yetim kalınca üç yıl daha okuyabildi ve 15 yaşında birçok işe girip çıktı. 18 yaşında Liverpool’a giden bir gemiye tayfa oldu (1837), bu ilk yolculuğu Bedburn romanına konu olacaktır (1849). İlk yolculuğunun aşıladığı deniz tutkusuyla güney denizlerine açılan Acuushnet adlı balina gemisine yazıldı, bir buçuk yıl bu yolda çalıştıktan sonra Markiz Adaları’nın birinde biraz tutsak, biraz aşık olarak yaşadı (Yayımlanan ilk eseri Typee (1846) bu serüveni canlandıracaktır).

Ardından yine deniz yolculukları, Tahiti yaşamı (1847’de çıkan Omoo romanı), yine balina gemisi tayfalığı, donanmada bahriye erliği ve gözlemlerin sonucu White-Jacket (Beyaz Ceket) 1850). Bu arada bir başka roman daha: Mardi (1849). Bu çok hızlı serüven ömrünün sonu, kendisini adadığı Moby Dick (Beyaz Balina) romanının yazılışını sağlayan bir çiftlik evliliğinden sonra (1847) tam bir sessizliğe dönüştü. Büyük eseri için tüm zamanını yazmaya verdi (1851). Bu alegorik, simgesel, felsefe, sorun dolu eser, okuyuculara hiç kolay gelmedi, tam anlaşılamadı ve yazarının ilk gönül kırgınlığına yol açtı.

Okur parasıyla geçinemeyen her yazar gibi emeğine başka bir yol göstererek New York gümrüğündeki küçük bir aylığın güvencesine sığındı (1866) ve neredeyse yirmi yıl bu basit işin yaratıcılığa hiç kapı açmayan bu tekdüze çalışmanın desteğini gerekli saydı. 1885’e kadar uzayan bu dönemin yazı ürünleri birkaç öykü derlemesiyle {The Piazza Tales: Piazza Öyküleri, 1866), bir iki küçük romandır: Israel Potter (1856), The Confidence Man (Sırdaş) 1857.

İlk romanlarının hepsi özyaşamsal doğruluklar yanı sıra serüven dolu gençliğinin renkliliğini taşır. İlkin İngiltere’de basılan Moby Dick ise bütün görkemine karşın ancak son yıllarda değerlendirilip yüceltilecektir (1926 ve 1956’da iki kez filme çekildi). Çevirmen ve eleştirmenler onu nitelerken şu satırlara ağırlık koyarlar. En son ve bizce Moby Dick’ten sonra en güzel eseri Billy Budd ölümünden ancak 33 yıl sonra (1924) yayımlanabildi. Melville 1891’de 72 yaşmda öldüğü zaman, büyük bir yazarın göçüp gittiğinin hiç kimseler farkında değildi. Amerika’da Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Amerikalı ve Avrupalı okuyucular Melville’i yeniden keşfettiler. Ve işte o zaman kıyametler koptu. Melville’in bütün kitapları yeniden yayımlandı; onu inceleyen yüzlerce makale, sayısız kitap yazılmaya başlandı. Moby Dick (The White Whale), Moby Dick ya da Beyaz Balina. Ayağını kaptırdığı Beyaz Balina’nın öcü ardından kötülükle savaşmak için bütün varlığıyla adanmış Kaptan Ahab’ın ve gemisinin destansı anlatımı. Başlangıçta değeri ölçülememiş olan bu büyük kitap; hem gerçekçi bir serüven romanı, hem balinalar üzerine bilimsel bir inceleme, hem balina avıyla ilgili teknik bir eser, hem güldürücü sahneleri de olan bir tragedya, hem de büyük bir şiir sayılır.

Bütün kötü güçlere karşı bir tek insanın, kaptan Ahab’ın açtığı umutsuz bir savaşın, yenilgiyle biten bir savaşın destanı, nice kurbanla sonuçlanan bu büyük çatışmanın ardında yalnızca bir kişi, “İshmael deyin bana” diyen olayın anlatıcısı kalacaktır arkaya. Eseri yorumlayan çağdaş eleştirmenler Moby Dick’i çeşitli simgelerle değerlendirirler (doğanın yaban güçleri, yazgı, Tanrı, evrenin çözülmez gizi, para ve ağır endüstriye dayalı sömürücü sınıf, en korkulan şey, bilinçaltı, baba otoritesne duyulan nefretin konusu)

Advertisement

Leave A Reply