İnsan vücudunda bulunan kimyasal maddeler nelerdir? İnsan vücudunun kimyasal bileşimi, yapısı hakkında bilgi.
İnsan Vücudunun Kimyasal bileşimi. İnsan vücudunun kimyasal yapısı, temelde su ile lipitler, proteinler, karbonhidratlar ve nükleik asitler gibi organik bileşiklerden oluşur. Vücuttaki su, hücrelerin içinde ve kan plazması, lenf ve dokular arası sıvı gibi hücre dışı sıvılarda bulunur. Su, insan vücudundaki biyokimyasal süreçlerde çok önemli bir rol oynar ve vücut ağırlığının yaklaşık yüzde 60’ını oluşturur.
İnsan vücudunun başlıca yapısal bileşenlerinden lipitler yağlan, fosfolipitleri ve steroitleri içerir. Yağ dokusu vücudun enerji depolarından biridir; deri altında ve iç organların çevresinde bulunan yağ yastıkçıkları, ısı yalıtımında ve sarsıntıların azaltılmasında rol oynar. Fosfolipitler ve kolesterol adlı steroit bileşiği, bütün hücreleri çevreleyen hücre zarının ana bileşenleridir. Proteinler de, hücre zarının yapısında yer alır. Hücrelerden oluşmayan saç ve tırnak gibi yapılar, ayrıca deri, kemikler, kirişler vc bağların büyük bir bölümünü oluşturan ve kollajen adı verilen lifsi ve esnek madde de protein içerir. Proteinler vücutta sayısız işlev üstlenir; yaşam için gerekli kimyasal tepkimeleri katalizleyen ve enzim olarak bilinen hücre proteinleri özellikle önem taşır.
Kanda basit şekerler ya da karaciğer ve kaslarda bir depo bileşiği olan glikojen biçiminde bulunan karbonhidratlar, büyük ölçüde yakıt olarak kullanılır. Hücre zarında da az miktarda karbonhidrat vardır; ancak bitkiler ve omurgasızların çoğunun tersine, insan vücudunda yapı işlevi gören pek az karbonhidrat bulunur. Nükleik asitler vücudun genetik maddesini oluşturur. Bir kuşaktan sonrakine geçen dezoksiribonükleik asit (DNA), vücudun kalıtımla ilgili kılavuz kodunu yani bütün hücrelerin uyarak etkinlik gösterdiği yönergeleri taşır. Birkaç türü olan ribonükleik asit (RNA), DNA’da kodlanan yönergelerin yaşama geçirilmesini sağlar. Vücudun yapıtaşları arasında su ve organik bileşiklerin yanı sıra, çeşitli inorganik mineraller de vardır.
Bunların başlıcaları kalsiyum, fosfor, sodyum, magnezyum ve demirdir. Vücuttaki kalsiyum ve fosfor, kalsiyum fosfat kristalleri olarak bulunur ve kemiklerin büyük bir bölümünü oluşturur. Sodyum gibi kalsiyum da, kanda ve dokular arası sıvıda iyon halinde vardır. Öte yandan, hücre içi sıvısında da bol miktarda bulunan fosfor, potasyum ve magnezyum iyonları, vücuttaki metabolizma süreçlerinde yaşamsal önemde roller üstlenir. Demirin büyük bir bölümü alyuvarlarda oksijeni taşıyan hemoglobin adlı pigmentin yapısında bulunur. Vücutta ayrıca, küçük ancak yeterli miktarlarda kobalt, bakır, iyot, manganez ve çinko gibi öbür mineraller de bulunurlar.
