15. yüzyılda yaşamış büyük bir Türk halk şairi ve tasavvuf şairlerimizden olan Kaygusuz Abdal’ın hayatı ve eserleri ile ilgili bilgilerin yer aldığı sayfamız.
Bir Türk halk şairi. Doğum ve ölüm yılları bilinmiyor, «Kaygusuz Sultan» diye de anılır. Adındaki «Abdal» kelimesi, Bektaşiliğe göre üç yüz evliyanın ancak kırk tanesine verilen bir mertebedir.
Kaygusuz Abdal hakkında çeşitli rivayetler vardır. Bunlardan birine göre asıl adı Gaybî’dir. Alâiyye (Alanya) Beyi’nin oğludur. Yiğit bir delikanlıydı. Bir gün, avda yaraladığı bir geyiğin arkasından koşarken Elmalı kasabasında Abdal Musa dergahına kadar geldi. Kendisini önleyen dervişlerden geyiği istedi. Böyle bir geyik gelmediğini söyleyen dervişle çekişirken Derviş Abdal Musa araya girdi:
— «Oğul, attığın oh (ok) bu mu ola?» diye bir ok gösterdi.
Geyiğe attığı oku Abdal Musa’nın koltuğuna saplanmış gören Gaybi onun ermişliğine iman getirerek kulu oldu. Adını değiştirdi. Oğlunu aramaya düşen Alanya Beyi, Elmalı’nın bağlı olduğu Teke Beyi’yle vuruştu. Teke Beyi de, Gaybî’yi kurtarmak için Abdal Musa ile savaşa girişti. Kaygusuz Abdal, kırk yıl Abdal Musa dergahında kulluk eyledi.
Bektaşiliğin uluları arasına girdi. Hicaz’a, Mısır’a gitti. Şiirlerinde Edirne’ye, Filibe’ye, Sofya’ ya, Yanbolu’ya gittiği de yazılıdır. Belki de bir Yeniçeri saz şairiydi. Şiirlerinde zaman zaman Gaybî ve Sarâyî adlarını da kullanmıştı. Mezarının Mısır’da olduğu sanılıyor.
Kaygusuz Abdal’dan Bir Parça
Bu adem dedikleri
El ayakla baş değil
Adem manaya derler
Surat ile kaş değil.
Gerçi et ve deridir
Cümlenin serveridir
Hakk’ın kudret sırrıdır
Gayre bakmak hoş değil
