Kitabe nedir, neden yazılır? Kitabelerin (yazıtların) özellikleri, tarihi, hakkında bilgi.
Kitabe (Yazıt); Önemli bir olayı tesbit etmek için taşa, mermere, ya da maden levhalarına kazılmış yazıdır. İnsanlar yazıyı icat ettikten sonra hâtıralarını, önemli olayları kendinden sonrakilere bırakmak için yazıt halinde saklamayı düşünmüşlerdi. Yazıtlar, bugün, arkeolog tarihçilerin başvurdukları en önemli kaynak ve vesikaların başında gelir. Fenikeliler‘in, Eski Mısırlılar’ın, Asurlular’ın bugün için kaybolmuş olan dillerini ancak bu gibi yazıtların yardımıyla öğrenebiliriz. Eski yazıtların bazılarında aynı yazının iki, hatta üç ayrı dilde yazılmış olması, eski alfabelerin çözülmesini sağlar. Eski Mısırlılar’ın yazısı olan Hiyeroglif, böyle bir kitabe sayesinde çözülebilmiştir.
Yazıtlarla uğraşan bilime “epigrafi” denir. Tarihle arkeolojinin ortak bir kolu olan bu bilim sayesinde, tarihin karanlık kalmış pek çok tarafı aydınlatılmıştır, incelenecek olan yazıtlar eskiden dikkatle kâğıda kopya edilir, onun üzerinden çalışılırdı. Bugün yazıtın fotoğrafları çekilmekte ve bunlar üzerinde çalışılmaktadır.
Mezopotamya, Orta Asya ve Mısır’da pek çok kitabe bulunmuştur. Orhun Yazıtları Türk tarihinin ilk safhalarının incelenmesi bakımından büyük önem taşır.
