Marshall Doktrini Nedir? Kısaca

0
Advertisement

Marshall Doktrini Nedir? Marshall Doktrini ne zaman kabul edildi, neleri içerir? Marshall Doktrini özeti, hakkında kısaca bilgi.

Marshall Doktrini Nedir? Kısaca

II. Dünya Savaşı sonrası dönemde, Amerika tarafından Avrupa ülkelerine yardımda bulunmak ve bu ülkeleri kısa zamanda geliştirip güçlenmelerini sağlamak amacıyla hazırlanan bir programdır.

Savaştan sonra Avrupa ülkeleri, yıkılan ekonomilerini onarmak için yoğun bir çabaya giriştiler. Gerekli olan makine ve donatımın Amerika’dan alınmasıyla bu ülkelerin döviz ve altın rezervleri bitti, döviz darboğazı içine sürüklendiler.

Amerikan Dışişleri Bakanı George C. Marshall, Avrupa’ya programlı yardım yapılmasını önerdi. G.C. Marshall’ın planladığı programın başlıca iki amacı vardı. Birincisi, sağlanacak dış yardımlarla Avrupa ülkelerinin yıkılan ekonomilerinin onarımına ve kalkınmalarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak, ikincisi de komünizmin Batı Avrupa’daki yayılışına engel olmaktı.

Hazırlanan Avrupa Onarım Programı dört yıllık bir süreyi kapsamaktaydı. Program çerçevesinde yapılan yardımlara Marshall Yardımları da dendi. Amerika, Avrupa ülkelerinin ekonomik ve mali bağımsızlıklarını sağlayacak gerekli iç önlemleri almalarını ve aralarında yakın bir iş birliği gerçekleştirmelerini istiyordu. Böylece Avrupa ülkelerinin Amerika’ya bağımlılıkları azalacaktı.

Advertisement

Avrupa ülkeleri gerekli iş birliğini gerçekleştirmek ve yardımlarını dağıtmak üzere “Avrupa Ekonomik İş Birliği Örgütü”nü (OEEC) kurdular.

Üye olan ülkeler 1948-1951 dönemini kapsayan ekonomi planı hazırlayıp ekonomisini toparlayacak, üretimini artıracak ve dış açığı azaltacak önlemler alacaktı. Planlar OEEC tarafından gözden geçirilip uyumlu hâle getirilecekti.

***Marshall Planı ve OEEC, Amerika’nın üye ülkelerin ekonomi, para ve mali politikalarını denetlemesine fırsat veriyordu.

Marshall Planı Avrupa’nın kalkınması için hazırlanan bir plandı ve Türkiye bu plana daha sonra dâhil edildi.

Sovyet Rusya, Marshall Planı’na Doğu Avrupa ülkelerinin katılmaması için baskı uyguladı.

***Sovyet Dışişleri Bakanı V. Mihayloviç Molotov, Marshall Planı’na karşı Sovyetlerle uyduları arasındaki ekonomik ilişkileri ve iş birliğini sıkılaştırmak için, “Molotov Planı” denilen ikili ticaret düzeni hazırladı. Bu plan Çekoslovakya başta olmak üzere bazı uyduların Marshall Planı’na katılmak istemesiyle ortaya çıktı. Çekoslovak Darbesi‘nde bu girişimin büyük etkisi vardır.

Advertisement


Leave A Reply