Minare nedir, ne işe yarar? Minarelerin mimari özellikleri nelerdir? Minare hakkında bilgi.
MİNARE
Camilerde, mescitlerde, namaz vaktinin geldiğini bildirmek üzere, müezzinin çıkıp ezan okuduğu, yüksek, kule gibi yere «minare» denir. Minare, asıl yapının dışındadır, içeriden merdivenle çıkılır.
Çeşitli İslâm ülkelerinde yapılan minareler birbirinden farklıdır. Bu ayrılık mimarlık özelliğinden ileri gelir. Arap minareleri, genel olarak, dört köşe bir taban üzerinde gene köşeli olarak yükselen, çoğu da ahşap kulelerdi. Zamanla silindir biçimi minareler yapılmaya başlandı. Arap minarelerinin başlıca özelliği dış yüzünün oymalarla süslenmesidir. Hint ve Iran minareleri de aşağı yukarı Arap minarelerine benzer.
Minarelerin en güzel örneklerini klâsik devir Türk mimarlığında görürüz. Erzurum’daki İnce Minare, Sivas’taki Çifte Minare, Edirne’ deki Uç Şerefeli, Selimiye camilerinin minareleri, İstanbul’da Sultan Ahmet Camisi’nin minareleri son derece yüksek sanat eserleridir.
Mescitlerde daima bir tek minare vardır. Camilerde ise, 6’ya kadar, birden çok minare bulunur.
Minarelerin yapı bakımından birtakım kısımları vardır. Minareye giriş kapısının bulunduğu alt kısımdan sonra, asıl kulenin gövdesi gelir. Ezan okunan yere (şerefeye) çıkan merdiven bu gövdenin içinden dolanır. Şerefenin kapısı daima Kıble’ye (bizde güneydoğuya) bakar. Minarenin son kısmı kurşunla kaplı bir uzun koni şeklindeki külâhıdır. Külâhın da üstünde «alem» denilen, çeşitli şekilde olmakla beraber çoğunlukla ay biçiminde biten sarı, maden bir bölüm de vardır.
Sinan’ın Edirne’deki Selimiye Camisi minaresinde olduğu gibi, üç şerefesinin her birine birbirini hiç görmeden üç ayrı insanın ayrı kapılardan girip çıkabilecekleri hünerli eserler de vardır. Selimiye’nin 4 minaresi, Delhi’deki Kutb-Minâr’dan sonra dünyanın en yüksek minareleridir; sonra Edirne’deki «Uç Şerefeli Minare» gelir. Minarecilik Türk mimarlığında özel bir ihtisas bölümü halini almıştı. Minarelerin şerefeleri bayramlarda, kutsal günlerde kandil yakılmasına, aralarına mahya kurulmasına da yarar.
