Öklid (Eukleides) kimdir? Öklid hayatı, biyografisi, matematiğe katkıları, bağıntısı hakkında bilgi. Öklid’in hayatı ve eserleri hakkında bilgi.
Öklid (Eukleides) (Kaynak : wikipedia.org)
Eski Yunanlı bilginlerdendir. Geometri biliminin kurucusu sayılır. Hayatı hakkında çok az şey bilinir. Matematik konusundaki ilk bilgileri, Atina’da ünlü filozof Platon (Eflatun)’un öğrencilerinden elde ettiği sanılıyor. Ondan yedi yüzyıl sonra yaşamış Öklid olan İskenderiyeli filozof Proklas, Öklid’in Kral I. Ptolemaios zamanında İskenderiye’de yaşadığını orada bir okul açmış olduğunu anlatır.
Öklid’in en ünlü eseri geometri bilimini öğreten “Elemanlar” adlı kitabıdır. 13 cilt olan bu eser, yazıldığından beri iki bin yıldan fazla bir zaman geçtiği halde, 1900’e kadar okullarda ders kitabı olarak okutulmuştur. Bu eserin birçok dillere çeşitli çevirileri vardır. Okullarda yalnız ilk dört cildiyle altıncı cildi okutulmuştur. Bunlar Pithagoras‘ın geometri kurallarını inceleyen kitaplardır. Öklid’in geometri hakkında yazdığı daha birçok eserden başka astronomi ve müzik konularında da yazılmış kitapları vardır.
Krallara Mahsus Yol Yoktur
Öklid’in eserinin anlaşılmasını çok güç bulan Kral I. Ptolemaios, bir gün ona geometri öğrenimi için daha kısa, daha kolay bir yol olup olmadığını sormuştu. Öklid: “Geometride krallara mahsus bir yol yoktur” dedi.
*****
Bir gün Öklid’in öğrencilerinden biri geometrinin temel kurallarını öğrenmekle eline ne geçeceğini sorar. Öklid’de hemen yardımcısını çağırarak eline biraz para verir:
— “Al bu parayı, şu çocuğa ver, çünkü o her öğrendiği şeyden bir kazanç sağlamak niyetinde” der.
Kaynak – 2
Öklid; Eski Yunan matematikçisidir (İÖ 4. yüzyıl-3. yüzyıl). Yaşamına ilişkin bilgiler yetersiz ve kesin değilse de Mısır Kralı I. Ptolemaios döneminde İskenderiye’de ders verdiği bilinmektedir. Asıl ününü sağlayan Stoikheia (Elemanlar) adlı geometri kitabıdır. 13 kitaptan oluşan bu eser yazıldığından beri geometri alanında vazgeçilmez tek kaynak oldu. Eukleides bir yandan kendine özgü çalışmaları sürdürürken öte yandan kendinden önce yapılmış geometri çalışmalarının özellikle Pytogorean Hippokrab ile Knidoslu Eudoksos’un eserlerinin bir bileşkesidir. Başka bir kanıya göre de Eukleides’in Elemanları kendi kurduğu İskenderiye Matematik Okulu’nun yetkin bir derlemesidir.
Eukleides tanımlar, aksiyomlar ve genel kavramlarla yola çıkarak doğruların sonsuza kadar uzatılabileceğini, tüm dik açıların eşit olduğunu, merkezi verilmiş bir noktadan bir çember çizilebileceğini ve bir doğruya ancak koşut bir doğru çizilebileceğini belirterek aksiyomları ortaya koydu. Bunların yanı sıra eşitliklerle ilgili genel kavramları sıraladı. Geometri çalışmalarında yalnız cetvel ve pergel kullanan Eukleides, tümdengelim yöntemini uyguladı. Postulatlarının 19. yüzyıla kadar kanıtlanamaması, Eukleides dışı bir geometrinin doğmasına yol açtıysa da günümüzde gene en çok Eukleides geometrisi temel alınır.
