Önyargının Azalması İçin Neler Yapılabilir? Toplumdaki Etkileri Nelerdir?

0
Advertisement

Önyargıların azaltılması neden önemlidir, azaltmak için neler yapılabilir? Önyargıların toplumdaki etkileri ve azaltma yolları.

önyargı

Ön yargının, ayrımcılığın ve çatışmanın azalmasını istiyorsak toplumsal temas arttırılmalıdır. İnsanlar arasındaki iletişim ve duygusal bağ güçlendirilmelidir. Bunun yanında empati ve karşılıklı saygı anlayışı da geliştirilmelidir. Ön yargıların azalması; toplumsal uyumun, birlik ve beraberliğin kuvvetlenmesini sağlayacaktır. Ön yargı hem bireysel hem de toplumsal bir sorundur. Bireysel olarak değerlendirdiğimizde ön yargı, bireyin insanlarla iletişimini, arkadaşlık ilişkilerini ve topluma uyumunu olumsuz etkilemektedir. İnsanlar hakkındaki ön yargılar ve olumsuz tecrübeler farklı inanç, mezhep ve kültürlere karşı kalıp yargı oluşmasına sebep olabilir. Kalıp yargı günlük hayatta karşılaştığımız sorunlardan biridir. Kalıp yargılar toplumsal uyumu olumsuz yönde etkiler.

Neyi sevdiğimizi ve sevmediğimizi çoğunlukla biliyoruz. Bazı yiyecekleri diğer yiyecek çeşitlerine göre daha fazla tercih ediyoruz. Bazı şarkıları seviyoruz ama bazılarını dinlemeye katlanamıyoruz. Sevdiğimiz ve sevmediğimiz şeyler konusunda bilinçli olmanın, bilinçli kararlar almamıza yardımcı olduğunu biliyoruz. Ancak bazen sevdiğimiz ve sevmediğimiz şeyler ile kararlarımızın ardındaki nedenler o kadar sıradan olmayabiliyor.

Meseleyi biraz daha somutlaştırmak için şöyle bir örnekle devam edelim: Tatile gideceğinizi ve köpeğinizle ilgilenecek bir bakıcıya ihtiyacınız olduğunu düşünün. Siz yokken köpeğinizle ilgilenebilecek güvenilir kişi sizce hangisi?

Tahmin edebileceğiniz gibi, bu şekilde sorulan bir sorunun doğru yanıtı yok.

Ancak yine de sınırlı bilgiye dayanarak bir seçim yaptık ya da bazılarını direkt eledik. Bu, genelde bir karar alırken ilerlediğimiz zihinsel kısayolların ve dünya görüşümüzü etkileyebilecek bilinçsiz önyargıların bir örneğidir.

Advertisement

Önyargının; bir grup veya grubun öğelerine karşı olumsuz bir ön değerlendirme, tutum olduğu söylenebilir. Ön yargılar, geliştirildikleri grup yada grup öğelerine yönelik olumsuz düşüncelerin yanı sıra hoşlanmama, hor görme, kaçınma ve nefret etmeye kadar uzanan olumsuz duyguları içeren tutumlara yol açar. Bu da beraberinde peşin kararlar ve kalıp yargılar oluşturur. Kalıp yargılar belirli bir obje ya da gruba ilişkin bilgi boşluklarını dolduran böylece karar vermeyi kolaylaştıran önceden oluşturulmuş bir takım izlenimlerdir. Peşin kararlar ve kalıp yargılar davranışa dönüşürse ayrımcılık meydana gelir. Sosyal dünyayı algılamamızı ve yorumlamamızı etkileyen sosyal kategorilendirme, ön yargıların oluşumunda temel bilişsel süreç olarak ortaya çıkar. İnsanlar, diğer insanlara ilişkin enformasyon ayırt etmek veya gruplamak için ırk, cinsiyet, dini inanç, etnik köken gibi fiziksel ve sosyal ayırt ediciler kullanırlar. Bütün bu aşamalardan sonra çoğu zaman ön yargıların oluşumu kaçınılmazdır.

insanlar farklı fiziksel özelliklere sahiptirler. Bazı bireyler doğuştan ya da sonradan özel gereksinimi! olabilirler. Özel gereksinimi! bireylerin toplumun her alanındaki faaliyetlerde başarılı olduklarına birçok örnek verilebilir.


Leave A Reply