Oran ve orantı konuları ile ilgili olarak temel ve kısa bilgilerin olduğu , oran ve orantı nedir sorusunun cevabının yer aldığı yazımız.
İki şey arasında, büyüklük, nicelik ve derece bakımından parça ile tüm arasında bulunan bağıntıya «oran» (nispet) denir. Matematikte de bir değerin aynı cinsten başka bir değere bölümü de «oran» diye anılır.
Aynı cinsten iki değer arasındaki bağıntı denilince ikinci değer birinci değerin kaçta kaçı olduğu akla gelir. Elde edilen sayı bu iki değerin birbirine oranıdır. Bu da, iki değerin sayılarından başka, üçüncü bir sayıyla belirtilir. Birbiriyle ölçülen değerlerden küçüğü yukarıya, büyüğü de altına yazılıp aralarına kısa bir çizgi çekilir. Bu iki sayının bölünmesi, bu iki değerin birbirine oranını gösterir.
Aynı cinsten iki değer alalım, bunları A ve B diye adlandıralım. Bunlardan A, B’nin yedide birinin beş misli olduğunu kabul edersek, bu oranı 5/7 şeklinde yazar, «beş bölü yedi» diye okuruz. Eğer Eğer A’nın B’ye oranı 5/7 ise, B’nin de A’ya oranı 7/5’dir. Böylece A/B ile B/A oranları birninin tersidir.
Orantı. — İki oranın eşitliğine «orantı» denir. Orantı şöyle yazılır:
Bu ifadede A ile D «yanlar», B ile C «ortalar» diye anılır. Bir orantıda yanlarla ortaların çarpımı birbirine eşittir. orantısında A.D = B.C olur.
