Osmanlı vezirlerinden Pertev Mehmet paşa tarafından Kocaeli’de yaptırılmış olan Pertev Paşa Camii hakkında genel bilgiler.
Pertev Paşa Camisi, İzmit’te, D-100 Kara-yolu’nun kara tarafında, Osmanlı veziri Pertev Mehmed Paşa için kethüdası Sinan Ağa’nın yaptırdığı cami. Mimar Sinan tarafından yapılmış ve 1579/80’de tamamlanmıştır. Camiyle birlikte bir külliye oluşturan kervansaray, sıbyan mektebi ve hamam günümüze ulaşmamıştır.
Cami kare planlı, kesme taş duvarlı, tek bir kubbeyle örtülü bir yapıdır. Kubbeye geçiş tromplarla sağlanmıştır. Kubbe kasnağı sekiz tane payanda kemeriyle çevrilidir. İç mekân, kuzey duvarında ileriye taşan iki payanda ayağının oluşturduğu üç derin nişle genişletilmiştir.
Son cemaat yerinin beş gözünden ortadaki üç tanesi kubbeyle, iki baştakiler aynalı tonozla örtülüdür. Son cemaat yeri, Sinan’ın başka birçok camisinde olduğu gibi, üç yandan ahşap bir sundurmayla çevrilidir. Sundurma dışta mermer sütunlu, 11 sivri, kemerli bir revağa oturmaktadır, üstü kurşun kaplıdır. Bu sundurma ve son cemaat yeri, duvarla çevrili bir şadırvan avlusuna açılmaktadır.
