Sidiğin (idrarın) içinde hangi maddeler bulunur? Sidiğin, idrarın bileşimi nasıldır, 24 saatlik idrarın içinde neler bulunur?
SİDİĞİN BİLEŞİMİ
Sidik, kan plazmasında bulunan artıkların atılım yoludur. Sidiğin, hücrelerin büyük metabolizmalarını yansıtması ve taşıdığı moleküllerin en çok proteinler, lipitler, glüsitler ve steroyit alkaloyitler gibi özel moleküller ile ilaçların (sözgelimi, penisilin) yıkımlarının en son ürünleri olması şaşırtıcı değildir.
Ayrıca geçişme düzenlemesinin, hipofizin hormon (sidik yapımını önleyici hormon) denetiminden hareketle, iç ortamın dengesini ve atardamarlardaki kan basıncının korunması için gerekli olan su ve Na+, K+ , Ca2+ iyonlarını, fosfatları ve bikarbonatları atma yönelimi vardır. Erişkin bir insan 24 saatte, ortalama beden ağırlığının kilogramı başına 20 sm3 sidik çıkarır. Bu miktarlar, birçok normal etmene (içkiler, dış ortam sıcaklığı, kas çalışması), patolojik bozukluklara göre artabilir (poliüri) azalabilir (oligüri) ya da sıfıra inebilirler (anüri, yani sidik çıkaramama). Sidik tutulabilir ya da, tersine, istemsiz olarak boşalır (sidik kaçırma).
Patolojik Durumdaki Sidikteki Farklılıklar
Patolojik durumlarda sidikte değişme gözlenir. İçinde alışılmadık maddeler bulunabilir: Proteinler (protein işeme ya da proteinüri, albümin işeme ya da albüminüri); şeker (glikoz işeme ya da glikozüri); aseton (aseton işeme ya da asetonüri); safra tuzlan ve boyaları; kan (kan işeme ya da bematüri); irin (irin işeme ya da piyüri); mikroplar (bunlar doğrudan doğruya ya da boyandıktan sonra aranır); billurlar (oksalatlar, fosfatlar, üratlar bunlar taş da oluşturabilirler). Bazı maddelerin varlığı sidiğin rengini (metilen mavisi, ravent, fenol) ya da kokusunu (kuşkonmaz, aseton) değiştirebilir.
Normal bir erişkinin 24 saat boyunca çıkarttığı sidik toplanırsa, aşağıdaki ortalama bileşim bulunur:
MADENSEL MADDELER:
Sodyum: 4 gr; Potasyum: 2 gr; kalsiyum: 0,08-0,14 gr; magnezyum: 0,10 gr; klo-rürler: 8-15 gr; fosfor: 1 gr; iyot: 50-250 mgr.
ORGANİK MADDELER:
Üre: 25-35 gr; ürik asit: 0,30-0,60 gr; hipürik asit:0,1-2,5 gr; kreatinin: 1,5-2 gr; kreatin: 1-1,5 gr; amonyak: 0,5-1 gr; pürik bazlar: 0,010 gr; aminoasitler: 0,10-0,30 gr.
Buradaki aralıklar, kişinin besin alımı ve metabolizma gereksinimlerine paralel olarak sidiğin bileşenlerinin çoğunun atılımındaki değişkenliği ortaya koymaktadır.
