Tariz (Dokundurma ) Sanatı nedir? Tariz sanatı ile ilgili genel bilgiler ve tariz (dokundurma) sanatı ile ilgili cümle örnekleri.
DOKUNDURMA (Tariz)
Kapalı bir biçimde, dolaylı olarak söz söyleme sanatı olarak tanımlanır. Bu anlatımda sözün tamamen tersi anlatılmak istenir. Dokundurmanın kendine özgü bir anlatım inceliği vardır. Bu tür konuşmada, kabalığa düşmemek gerekir. Çünkü her dokundurmada (tariz) karşı tarafa sataşmak söz konusudur.
ÖRNEKLER:
Cimrilik eden birine:
“Maşallah eliniz pek açık!”
Tembellik eden birine:
“Çalışkanlığınıza hayranım!”
Geç gelen bir öğrenciye:
“Ne kadar erken geldiniz?”
Ödevini bilemeyen bir öğrenciye:
“Aferin yavrum, çok iyi çalışmışsın, kutlarım!”
Örneklerinde dokundurma (tariz) belirgin olarak anlatılmaktadır.
UYARILAR:
1)Dokundurma anlatımını, değinmece (kinaye) ile karıştırmamak gerekir. Dokundurmada değinmece gibi iki anlam taşır. Fakat ondan ayrılan yanı söylenenin tam tersinin kastedilmiş olmasıdır.
2)Yazılı anlatımda ünlem (!) ya da soru işareti (?) ile okuyucuya sezdirilir. Ancak ünlem ya da soru işaretlerini kullanmadan da “dokundurma” yapılabilir.
ÖRNEK:
Bu şiirler büyük şairin çocukluk dönemine ait olsa gerek.
3)Konuşmada daha sık başvurulan dokundurma, karşılıklı konuşmalarda da sıkça kullanılır.
-“Şiirlerin hangilerini beğendiniz?
-Henüz okumadıklarınızı!”
