Thomas Paine Kimdir?

0
Advertisement

Thomas Paine Kimdir? Thomas Paine hayatı, biyografisi, eserleri, kitapları ile ilgili bilgi.

Thomas Paine; İngiliz kökenli ABD’li düşünür ve yazardır (İngiltere/ Norfolk / Thetrford 1737-ABD / New York 1809)

Geçim zorluğu rahat bir öğrenim olanağı vermediği için çeşitli işlere girdi (1750), kendini yetiştirmeye özen gösterdi. Amerikalı mucit ve politikacı Benjamin Franklin’in (1706-1790) yardım ve desteğiyle ABD’ye göç etti (1774). On üç yıl boyunca bu yeni ülkenin sorunlarına akılcı çözümler aradı, köleliğe karşı çıktı. İngiltere’ den bağımsızlık isteyen ABD kolonilerine yandaş oldu, kamuoyunu etkilemek amacıyla gazetecilik yaptı. Amerikan bağımsızlığının ne kadar doğru ve gerekli olduğunu açıklayan küçük kitabıyla büyük yankılar sağladı: Common Sense (Sağduyu) 1776. Bu etkinliği pekiştiren dizi yazıları (Crisis: Bunalım, 1783’e kadar) yanı sıra önemli kamusal görevleriyle de hem herkesçe tanındı. Yeni özgürlük eylemlerinin düşün özünü oluşturdu. Bağımsızlık Savaşının bitişinden (1783) sonra maddi ve manevi açıdan ödüllendirilip onurlandırıldıysa da, bir yandan geçmişiz mizacının ödün vermez yapısı, bir yandan değişik buluşlara ilgi duyan merakları yüzünden hem yalnız kaldı, hem düş kırıklığına uğradı. İngiliz düşünürü Edmund Burke’ün (1729-1797) yazdığı Reflections on the Revoluion in France (Fransa’daki Devrim Üzerine Düşünceler) 1790, eserine karşı ünlü kitabını yazdı: Rights of Man (İnsan Hakları; 2 bölüm, 1791-1792) İngiliz Hükümeti’nin yasaklamasına karşın yine yarım milyondan fazla okuyucu bulan eserin özü, ancak günümüzde ulaşılabilen özgürlük haklarıdır: Monarşiyi yıkma gereği, gelire göre yükselen vergi çizelgesi… Tutuklama kararı üzerine Fransa’ya sığınmayı yeğledi (1792). Bundan sonraki yılları, bir kişiliğin kendine sadık kalma çatışmasıyla, direnişiyle geçti. Fransız Ulusal Meclisi’ ne katıldıysa da kralın öldürülmesi oylamasında olumsuz davrandı. Cumhuriyeti kabul ettiyse de kralın idamından sonra köşesine çekildi. Bu dönemin ürünü dine karşı olmadığı halde dinsizlikle suçlanmasına neden olan ünü eseridir: Age of Reason (Akıl Çağı) 1794-1796. Terör döneminde tutuklandı (28 Aralık 1793), o günlerin dehşet havasıyla ürkerek her gün öldürülmesini bekledi, bir yıl hapiste kaldı, ABD temsilcisi James Monroe‘nun etkisiyle serbest bırakılarak yeniden meclise alındı (4 Kasım 1794), yukarıda adı geçen kitabını yayımlattı, Direktuvar yönetimini kabul etmediği için Konseyi oluşturan iyi dostlarıyla bile ters düşmüş oldu (1795), Agrarian Justice (Tarımsal Adalet) kitabını bastırdı (1796), eski düşüncelerini yeniden açıkladı, bu arada kendisi tehlikedeyken edilgin kaldığı için George Washington‘u eleştiren ünlü mektubunu açıkladı (1796).

Dostu Thomas Jefferson (1743-1826) başkan seçilince (1801-1809) ABD’ye döndü, onun yararına politik çalışmalarına katıldıysa da eski saygınlığını yitirdi, yalnızlık içinde öldü, kemikleri İngiltere’ye götürülüp gömüldü. Bütün yazıları 1945’de tamamlandı: The Complete Writings of Thomas Paine (2 cilt).


Leave A Reply