Türkiye’nin Boks Tarihi, Boks’ta Kazandığımız Başarılar ve Milli Sporcularımız

0
Advertisement

Türkiye’de boks sporunun doğuşu ve gelişimi. Türkiye’de boksun gelişimi, tarihçesi, önemli başarıları hakkında bilgi.

boks

Boks, Türkiye’de 1920’lerde bireysel çabalarla başlamıştır, İstanbul’un işgali sırasında yabancı askerlerin yaptıkları karşılaşmalar boksun tanınmasını ve hızla yayılmasını sağlamıştır.

İlk boks kulübü, Musevi Aksiyani Efendi tarafından, Fransa Boks Federasyonu’nun denetimi altında 1920’lerde kurulmuştur. Türk boksunun ilkleri İngiliz Kemal adıyla bilinen Esat (Tomruk), Fenerbahçe futbolcularından Yavuz İsmet (Uluğ), Mısırlı Mazhar Bey, Galatasaray futbolcularından Sabri Mahir, Mazlum Kemal, Ziya (Bayer), Ali Sami, Hilmi Hoca, Kemal Hoca gibi isimler olmuştur. Daha sonra Kurtuluş, Fenerbahçe ve Galatasaray spor kulüplerinde boks şubeleri açılarak yeni katılımlar sağlanmıştır.

TBF (Türkiye Boks Federasyonu), 1924 yılında kurulmuş, 1927 yılında da AIBA üyeliğine kabul edilmiştir. Bu ilk Boks Federasyonu’nun başına Eşref Şefik getirilmiştir. Sadece amatör boksa izin veren federasyon, ferdi ve kulüpler arası Türkiye şampiyonaları ile Uluslar Arası Boğaziçi Boks Turnuvası’nı düzenlemiştir.

Boksta ilk Türk milli takımı 1928 yılında kurulmuş ve ilk uluslar arası başarımız aynı yıl SSCB’de kazanılmıştır. Türk boksunda yeni bir dönem başlatan ve yaptığı 359 maçın 358’ini kazanan Melih Açba, 1938 yılında Amerika’da yapılan ve en büyük amatör boks şampiyonası olan Altın Eldiven Şampiyonası’nda birinci olmuştur. Ayrıca 1946’da ilk kez düzenlenen Avrupa Boks Şampiyonası’nda Vural İnan “En Teknik Boksör” seçilmiş, Halit Ergönül de Avrupa karmasına çağrılmıştır.

Advertisement

Bu dönemde k|Sa bir süre için Güreş Federasyonu’na bağlanan boks, 1942’de yeniden bağımsız bir federasyona kavuşmuştur. Türkiye, Avrupa Boks Şampiyonası’nda 1946’dan bu yana temsil edilmektedir.

1950 yılında İstanbul’da Halit Ergönül, Ruhi Kuşçu önderliğinde ilk profesyonel boks kulübü olan “İstanbul Boks ihtisas Kulübü”nü kurmuştur. Aynı yıl İstanbul Spor ve Sergi Sarayı’nda ilk profesyonel boks karşılaşmaları yapılmış, ancak masrafın çok, gelirin az olması nedeniyle profesyonel boksun ömrü kısa sürmüştür. Türk boksu, uluslar arası alandaki ilk madalyalarını 1959 yılında Beyrut’ta yapılan Akdeniz Oyunları sırasında almıştır. 60 kiloda Vural inan, 63,5 kiloda Fuat Birol sıkletlerinde ikinci olarak gümüş madalya kazanmışlardır. 1959 yılında İsviçre’nin Luzern kentinde yapılan Avrupa Boks Şampiyonası’nda 57 kiloda üçüncü olan Orhan Tuş, Türkiye’ye Avrupa’daki ilk madalyayı kazandıran boksör olmuştur.

1960’lı yıllarla birlikte Türk boksu adını Avrupa’da duyurmaya başlamış, Belgrad’da yapılan Avrupa Şampiyonası’nda 67 kiloda Fuat Birol üçüncülük elde etmiştir. 1965 yılında ilk Türkiye Kulüpler Arası Boks Şampiyonası Ankara’da yapılmıştır. Büyük bir seyirci kitlesinin izlediği bu şampiyonada Ankara Jandarmagücü takımı birinciliği kazanmıştır. 1967-69 Avrupa şampiyonalarında Seyfi Tatar’ın gümüş madalyalarını 1967 ve 1971 Akdeniz Oyunları’nda Celal Sandal’ın gümüş ve altın madalyaları, 1967 yılında profesyonel boksu seçen Cemal Kamacı’nın 1972’de Avrupa şampiyonluğu ve 5 altın, 2 gümüş, 2 bronz madalyası ile Türk boksörlerin takım hâlinde Balkan şampiyonu olması izlemiştir. Cemal Kamacı 1975 yılında 63,5 kiloda Avrupa profesyonel boks şampiyonu unvanını yeniden kazanmıştır.

1976 yılında Kemal Sonunur’un (54 kilo) Balkan Şampiyonası’nda altın madalya kazanmasından sonra Türk boksörler 1977 yılında takım hâlinde Balkan şampiyonu olmuşlardır. 1984 Los Angeles Olimpiyat Oyunları’nda ise Türkiye boksta son dönemin en büyük başarılarını elde etmiş. 51 kiloda Eyüp Can ve 57 kiloda Turgut Aykaç 2 bronz madalya kazanmışlardır. 1985’te Amerika’da yapılan Dünya Boks Şampiyonasında Eyüp Can üçüncü olmuş ve bronz madalya almıştır. Bu madalya bir Türk boksörünün Dünya Şampiyonası’nda kazandığı ilk madalyadır. 16 Şubat 1989’da Eyüp Can, İskoçyalı Pat Clinton’u 3-0 yenerek Cemal Kamacı’dan sonra profesyonel boks ringlerinde Avrupa şampiyonu olan ikinci Türk boksörüdür.

1992’de Dünya Gençler Boks Şampiyonası’nda, 81 kiloda Sinan Şamil Sam altın madalya alarak, boksta ilk kez bir Türk sporcunun dünya şampiyonluğu kürsüsüne çıkmasını sağlamıştır. Aynı yıl İskoçya’nın Edinburg kentinde yapılan Avrupa Gençler Şampiyonası’nda 67 kilo boksörü Hüseyin Kurtulmaz altın madalya kazanmıştır. 1993 yılında Finlandiya’nın Tampere kentinde yapılan Dünya Büyükler Boks Şampiyonası’nda Akın Kuloğlu gümüş, 54 kiloda İlhan Güler de üçüncü olarak bronz madalya kazanmıştır. Aynı yıl Bursa’da yapılan 30. Avrupa Boks Şampiyonası’nda 63.5 kiloda Nurhan Süleymanoğlu Avrupa şampiyonu olarak altın madalya almıştır. Bu şampiyonada 67 kiloda Kenan Öner ile 81 kiloda Sinan Şamil Sam ikinci olarak gümüş, 51 kiloda Kadir Yıldırım ve 75 kiloda Akın Kuloğlu bronz madalya elde etmiştir. Türkiye takım hâlinde Rusya ile birlikte birinciliği paylaşmıştır. 1994 yılında son dönemin popüler sporlarından olan Kick Box Selahattin Bıyıklı asbaşkanlığında, resmi statüye kavuşarak Boks Federasyonu’na bağlanmış ve ilk resmi Kick Box Türkiye Şampiyonası ekim ayında Ankara’da düzenlenmiştir.

Eylül 1994’te İstanbul’da yapılan 8. Dünya Gençler Boks Şampiyonasında 67 kiloda Ercüment Aslan ve 75 kiloda Mustafa Genç dünya şampiyonluğuna ulaşmış, Türk takımı, takım hâlinde ikincilik elde etmiştir.

Advertisement

Mayıs 1995’te düzenlenen Dünya Amatör Boks Şampiyonası’nda 63,5 kiloda Nurhan Süleymanoğlu gümüş, 91 kiloda Sinan Şamil Sam bronz madalya kazanırken, Türk milli takımı ilk kez dünya klâsmanında dereceye girmiş ve sekizinci sıraya yükselmiştir. Elazığ’da yapılan 1. Avrupa Yıldızlar Boks Şampiyonası’nda ise Türk boksörler üç altın, bir gümüş, beş de bronz olmak üzere toplam dokuz madalya kazanmışlardır.

1996 yılı Türk boksu için muhteşem bir yıl olmuş, boks tarihimizde ilk kez Malik Beyleroğlu, Atlanta Olimpiyatları’nda 75 kiloda gümüş madalyaya ulaşmış, Dünya Gençler Boks Şampiyonası’nda Fırat Karagöllü, Avrupa Boks Şampiyonası’nda da Nurhan Süleymanoğlu (63.5 kilo) gümüş madalya kazanmıştır. Türkiye’nin ilk bayan boksörü Fikriye Selen aynı yıl lisans çıkartmıştır.

1997 yılında Bulgaristan’da düzenlenen Uluslar Arası Strancata Boks Turnuvası’nda Malik Beyleroğlu gümüş, Musa Deniz ve Ercüment Aslan bronz madalya kazanmıştır. Bayan Türk boksörler de aynı yıl ilk kez bir uluslar arası müsabakaya çıkmış ve 3 gümüş madalya almışlardır. 1997’de Budapeşte’de yapılan Dünya Şampiyonası’nda Soner Karagöz (54 kg) ve Ercüment Arslan (71 kg), İngiltere’nin Birmingham kentinde yapılan Gençler Avrupa Şampiyonası’nda Süleyman Pekdoğan (48 kg), Halil İbrahim Turan (51 kg) ve Hasan Kılıç (75 kg) üçüncü olmuşlardır. 1998 yılında Arjantin’de yapılan Dünya Gençler Şampiyonası’nda 60 kg sporcumuz Ömer Akdi üçüncülük kürsüsüne çıkmıştır.

1999’da ABD’de Houston’da yapılan Büyükler Dünya Şampiyonası’nda Ramazan Paliani (57 kg) ve Akın Kuloğlu (75 kg) üçüncü olurken +91 kg’da Sinan Şamil Sam birinci olarak altın madalya kazanmıştır. Aynı yıl Hırvatistan’da düzenlenen Gençler Avrupa Şampiyonası’nda 90 kg’da Ahmet Aksu üçüncü olarak bronz madalya almıştır.

2000 yılında Finlandiya’da yapılan Büyükler Avrupa Şampiyonası’nda 54 kg’da Agasi Agagüloğlu, 57 kg’da Ramazan Paliani ve 67 kg’da Bülent Ulusoy altın madalya kazanırken, 60 kg’da Selim Paliani ve 63.5 kg’da Nurhan Süleymanoğlu bronz madalya sahibi olmuşlardır.


Leave A Reply