Amcazade Hüseyin Paşa Kimdir? Osmanlı Sadrazamının Hayatı ve Dönemi Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Amcazade Hüseyin Paşa kimdir? Osmanlı sadrazamlarından Amcazade Hüseyin Paşa hayatı, biyografisi, dönemi önemli olaylar hakkında bilgi.

Amcazade Hüseyin Paşa; (d. 1644, Vezirköprü – ö. 22 Eylül 1702, Silivri), Osmanlı sadrazamıdır. Karlofça Antlaşması‘nın (1699) imzalanmasında önemli rol oynamıştır.

Amcazade Hüseyin Paşa

Amcazade Hüseyin Paşa

Köprülü Mehmed Paşa’nın kardeşi Hasan Ağa’nın oğluydu. Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa‘yla birlikte katıldığı II. Viyana Kuşatması’nda (1683) Osmanlı ordusunun bozguna uğraması üzerine Ocak 1684’te tutuklandı. Kısa süre sonra serbest bırakıldı, Irak’taki Şehr-i Zor beylerbeyliğine atanarak merkezden uzaklaştırıldı. Daha sonra Çardak muhafızlığına. Mayıs 1689’ da vezirlikle Seddülbahir muhafızlığına, 1691’de de sadaret kaymakamlığına atandı. İkinci kez getirildiği Seddülbahir muhafızlığı görevindeyken Aralık 1694’te Yusuf Paşa’nın yerine kaptanıderya oldu. Koyun Adaları yakınlarında Venedik donanmasını yenerek Sakız (Khios) Adasını geri aldı. Mayıs 1695’te kaptanıderyalıktan alınarak Sakız muhafızlığına atandı. Aralık 1695’te Adana beylerbeyliğine getirildi ve Avusturya seferleriyle görevlendirildi. 1696’da Belgrad muhafızı oldu.

Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesi

Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesi

Avusturya ordusu karşısındaki Zenta yenilgisinden (1697) sonra Elmas Mehmed Paşa’nın yerine sadrazamlığa atandı (18 Eylül 1697). İngiliz ve Hollanda elçilerinin arabuluculuk önerilerini kabul etti. Ama bir savaş olasılığına karşı da hazırlıklarını tamamlayarak 1698’de sefere çıktı. Uzun görüşmeler sonunda 26 Ocak 1699’da Karlofça Antlaşması imzalandı. Böylece Avusturya, Polonya ve Venedik ile kesin barış yapılırken, Rusya’yla da üç yıllık bir ateşkes sağlanmış oldu. 14 Temmuz 1700’de İstanbul’da imzalanan bir antlaşmayla Rusya’yla savaş durumuna son verildi.

Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı

Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı

Barış ortamından yararlanan Hüseyin Paşa, savaşlar nedeniyle iyice bozulan düzeni yeniden sağlamaya çalıştı. Askeri ve idari alanlarda yeni düzenlemelere girişti. 70 bine ulaşan yeniçeri sayısını 35 bine indirdi. Savaş döneminde halktan alınan vergileri kaldırdı. Ama Şeyhülislam Feyzullah Efendi’nin devlet yönetimine karışması ve sağlığının bozulması nedeniyle görevinden istifa etti (4 Eylül 1702). Bundan sonra Silivri’deki çiftliğine çekildi, kısa süre sonra da öldü. Amcazade Hüseyin Paşa, İstanbul’da kendi adıyla anılan bir yalı ve külliye yaptırmıştır.


Kaynak – 2

Amcazade Hüseyin Paşa (1644 – 19 Eylül 1702), Ünlü bir Türk devlet adamıdır. Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa’nın yeğeni (ağabeysi Hasan Ağa’nın oğlu) idi. 1684’te beylerbeyi (orgeneral), 1689’da vezir (mareşal) oldu. 1691’de sadaret kaymakamlığına (başbakan vekilliğine) getirildi. 1694’ün son günlerinde kaptan-ı derya oldu. 10 Ocak 1695’te Sakız Boğazı’nda Küçükbahçe karşısında Venedik donanmasını bozguna uğrattı, Sakız’ı geri aldı.

Advertisement

Zenta bozgunundan sonra Hüseyin Paşa, II. Mustafa tarafından Belgrad Muhafızlığından alınarak sadarete getirildi. 4 büyük devlete (Almanya, Venedik, Lehistan, Rusya) ve birtakım küçük devletlere karşı Osmanlının 16 yıldan beri tek başına devam ettirdiği savaşa Hüseyin Paşa, savaşçı olan II. Mustafa’ya rağmen, Osmanlı’nın aleyhinde de olsa, son vermek istiyordu. Bunun üzerine 1699’da Osmanlı tarihinin ilk felaketli antlaşması olan Karlofça Barışı imza edildi.

Barıştan sonra Hüseyin Paşa, Şeyhülislâm Feyzullah Efendi’nin olağanüstü nüfuzundan müteessir olarak istifa etti. Silivri’ deki çiftliğinde öldü, Saraçhanebaşı’ndaki türbesine gömüldü. Naima ünlü tarihini Hüseyin Paşa’ya ithaf etmiştir. Kanlıca ile Anadoluhisarı arasındaki yalısı, Türk mimarlığının şaheserlerindendir. İstanbul ve Edirne’de birçok hayır eserleri bırakmıştır.


Kaynak – 3

Amcazade Hüseyin Paşa, Osmanlı sadrazamı (? 1644 – Silivri 1702). Köprülü Mehmet Paşa’nın büyük kardeşi Hasan Ağa’nın oğludur. Haseki Sultan’ın konakçısı olarak Yeğen Hüseyin Bey adıyla memurluk yaşamına girdi. 1683 Viyana Seferi’ne katıldı. Sefer sonunda Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın idamı üzerine tutuklandı. Kısa bir süre Şehrizor Sancakbeyliği yaptıktan sonra Gelibolu yakınlarındaki Çardak Muhafızlığı’na getirildi. 1688’de vezir rütbesiyle Seddülbahir Muhafızlığı’na atandı; Mayıs 1690’da İstanbul’a gelerek Sadaret Kaymakamı oldu.

Yeni padişah E. Ahmet onu yeniden Boğaz Muhafızlığı’na atadı. Ocak 1694’te, Kalaylıkoz Ahmet Paşa’nın görevinden alınması üzerine yeniden İstanbul Sadaret Kaymakamlığına getirildi. Kısa bir süre sonra üçüncü kez eski görevine gönderildi. Az sonra da Kaptanıderya oldu. Kış olmasına karşın Sakız Seraskeri Mısırlızade İbrahim Bey ile birlikte Sakız Adası’nm Venediklilerden kurtanlması için görevlendirildi. Karaburun açıklarında karşılaştığı düşman donanmasına büyük kayıplar verdirdi. On gün sonra yeniden karşılaştığı ve Koyun Adaları önünde yenilgiye uğrattığı Venedikliler bölgeden çekildiler. Amcazade Hüseyin Paşa Sakız’a asker çıkararak adayı ele geçirdi (Ocak 1695). Sakız Muhafızı, Ekim 1695’te de Adana Valisi oldu. Kasım 1696’da Belgrat Muhafızlığı’na gönderildi ve Sava Irmağı üzerine köprüler kurmakla görevlendirildi. Belgrat’ta yapılan bir savaş meclisinde ordunun Varadin’e gitmesini önerdi. Ancak Zenta’ya yönelen Osmanlı Ordusu, burada büyük bir yenilgiye uğradı. Sadrazam Elmas Mehmet Paşa’nın savaş alanında şehit olması (11 Eylül 1697-Zanta-Sende Faciası) üzerine Amcazade Hüseyin Paşa sadrazam oldu (18 Eylül 1698). Padişah

II. Mustafa ile birlikte Edirne’ye dönen Amcazade Hüseyin Paşa, sefer hazırlıklarıyla uğraşırken İngiliz ve Felemenk elçilerini barış amacıyla karşıladı. Edirne’den Sofya’ya gitti. Bu sırada Avusturyalılar da arabulucu göndermişlerdi. Osmanlı Ordusu Belgrat’a Sava Irmağı üzerinde köprüler kurmaya çalışırken Karlofça’da barış görüşmelerinin başlaması üzerine yeniden Edirne’ye döndü. Rahatsızlanması üzerine 7 Eylül 1702’de sadrazamlıktan ayrıldı. Silivri yakınlarındaki çiftliğine çekildi ve orada öldü.

istanbul Saraçhanebaşı’nda bir mescit, darülhadis, kütüphane ve sebil; Edirne’ deki Taşlık Camisi’ne bir şadırvan, Üsküfçü ve Arabacılar mahallelerine de birer çeşme yaptırdı. Kanlıca’daki yalısı günümüze ulaşan döneminin güzel yapılarından biridir.

Advertisement


Leave A Reply