Arkeoloji nedir ve arkeoloji neyi inceler? Arkeolojinin özellikleri, çalışma alanları, hakkında kısa bilgi.
ARKEOLOJİ NEDİR?
Arkeoloji, geçmişte yaşayan insanların geride bıraktıkları objelerin ve yapıların araştırılmasıdır. Kalıntılar, çoğu kez, gömülü ya da batık bir durumdadır.
Arkeologlar yapılar, çömlekler, silahlar ve kemikler gibi geçmiş objeleri araştırarak, eski uygarlıklar hakkında bilgiler edinirler. Arkeoloji, bizi 5.000 yıldan daha öncesine (yazının bulunmasından önceki bir zaman) götürebilir.
GEÇMİŞİN İZLERİ
Arkeologlar, bozuk bir para ya da bir çömlek parçası gibi küçük izlerden yola çıkarak, nerelerde kazı yapılabileceğine karar verirler. Günümüzde çoğu arkeolog, kazıların daha kolay ve daha hızlı bir biçimde nasıl yapılması için çalışmaktadır -özellikle; yapı araştırmalarında, kazıya başlamadan önce kazı yerinin kaydının yapılması gibi. Havadan çekilen fotoğraflar ve tarayıcılar toprağın altında ne olduğunun anlaşılmasında kullanılmaktadır.
BULUNAN OBJELERİN SINIFLANDIRILMASI
Bulunan objeler cinsine ve yaşına göre sınıflandırılır. 50,000 yıla kadar olan objelerin yaşının belirlenmesi için radyokarbon adı verilen bir teknik uygulanmaktadır. Bu teknikle objenin karbon içeriği ölçülür. X-ray ışınları ile bir çömleğin bütün detayları ya da test edilen bir kemik aracılığıyla kişinin hangi hastalığa maruz kaldığı gibi ayrıntılar ortaya çıkarılabilir. Tahta objelerin yaşı dendrokronoloji – ağaç halkalarının karşılaştırılması tekniği ile bulunmaktadır.
KAYIP ŞEHİRLER
Kazı yeri bir mezar kadar küçük ya da bir şehir kadar büyük olabilir. Örneğin antik Truva şehri Alman arkeolog Heinrich Schliemann tarafından 1870 yılında, yıllar süren araştırmalardan sonra, ortaya çıkarılmıştır. Yine de; birçok kazı yeri rastlantı sonucu keşfedilmektedir. Milattan Önce 1700 yıllarında parçalanan, Asya Hint Vadisi Uygarlığı, 1920’li yıllarda demiryolu işçileri tarafından tesadüfen bulunmuştu.
Arkeologlar nasıl çalışır?
1 – Arkeologlar gömülü objeleri bulmak için bilgisayar donanımlı cihazlar kullanırlar.
2 – Çalışılan yer iplerle karelere bölünür. Karelerde teker teker kazılar yapılır. Üstteki toprak mala ve kazma ile alınır.
3 – Çıkarılan nesnelerin üzerindeki toprak fırça ile, dikkatlice temizlenir. Bulunan her bir parçanın kaydı yapılır ve çıkarılmadan önce numaralandırılır.
4 – Bulunan her objenin konumu önemli bilgiler sunabilir.
5 – Objeler restorasyondan ve korumaya alınmadan önce dikkatlice incelenir. Bütün bunlar yapıldıktan sonra sergilenebilir.
• Eski tohum ve polenlerin analizinin yapılmasıyla insanların neler yedikleri ve hangi bitkilerin ya da ürünlerin yetiştirildiği anlaşılabilmektedir.
• Meksiko Siti yakınlarında bulunan ve dört dev basamaktan oluşan Güneş Piramidi’nin köşesinde canlı canlı gömülmüş bir insanın iskeleti bulunmuştur.
• Arkeolojinin en büyük keşfi, Howard Carter’in 1922 yılında Mısır’da, Kral Tutankhamu’nun mezarı bulmasıdır.
