At Yarışının Tarihçesi ve Türkiye’de At Yarışları Tarihi Hakkında Bilgiler

0
Advertisement

At yarışları ilk ne zaman yapıldı? At Yarışlarının tarihi, Türkiye’de ilk at yarışları ne zaman yapıldı? Türkiye’de at yarışlarının tarihçesi.

At Yarışları

Büyük olasılıkla atların evcilleştirilmesiyle başlayan, gerçek spor anlamında ilk kez (İÖ 600) Eski Yunan’da düzenlenen yarışlar. Roma döneminde de süregelen at yarışlarının yerini, zamanla iki tekerlekli savaş arabaları (chariot) aldı. İngiltere’ de Arap, Berberi ve yerli İngiliz koşu atlarından safkan at yetiştirilerek, bu spor dalı dünya çapında en üst düzeye yükseltildi.

Ortaçağda İngiltere’nin Chester Bölgesi’nde “gümüş çan” ile ödüllendirilen koşular, ilk düzenli koşulardı. Stuart Hanedanı, at sporunun gelişmesi için büyük çaba gösterirken II. Charles, ilk kez Newmarket’i yarış atı yetiştirme merkezine dönüştürerek çağdaş at-yarışlarının temelini atmış oldu. 1711’de Kraliçe Anne, Ascot’ta kraliyet harasını oluştururken 1730’da ünlü Epsom koşusu düzenlendi. İlk beş klasik koşu, üç-yaş safkan atlarla Yorkshire’daki Doncaster Kenti’nde yapıldı (1776). Epsom Down’da The Oaks (1779) ve The Derby (1780) Newmarket’da Guineas (1809, 1814) koşuldu. Koşular genellikle iki ya da üç yaşındaki atlar arasında düzenlenmekle birlikte, dört ya da daha yukarı yaştaki atlar da koşulara katılabilmektedir. Yarış atlarının üzerine bindirilen ağırlık, yaşlarına ve koştukları yıl içinde kazandıkları yarış sayısına göre değişir. Günümüzde at yarışlarına duyulan ilginin en büyük nedeni müşterek bahis olgusudur.

Önceleri kişiler ve gruplar arası oynanan bahisler, yasal düzenlemelerle her ülkenin jokey kulüplerine verildi. At koşuları, İngiltere’den dünyaya yayıldı. 18. yüzyılda ABD’de Virginia ve Kentucky bölgelerinde safkan atların yetiştirilmesi başarıyla sonuçlandı. ABD’de Kentucky Derby Koşusu, İngiltere’de Altın Kupa, Kraliyet Kupası; Avustralya’da Melbourne Kupası; Yeni Zelanda‘da Derby Koşuları; Fransa’da Büyük Paris Koşusu, Zafer Takı Ödüllü Koşusu dünyanın en ünlü koşularıdır.

At Yarışları

Advertisement

Türkiye’de At Yarışları:

At yarışları ilk olarak 1900’de İzmir’de düzenlendi. Burada kurulan hipodromda, İngiltere’den getirtilen at ve jokeylerle at yarışlarına başlandı. Müşterek bahisin kabul edilmesi ve uygulamaya girmesi sonucu ilgi büyüdü. Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla İzmir At Yarışları önemini yitirdi. At meraklısı olan Harbiye Nazın Enver Paşa bu konuya büyük ilgi göstererek İstanbul’da kendi başkanlığında bir “Aslah-ı Nesl-i Feres Cemiyeti (At Neslini Geliştirme Derneği)” kurdu. Enver Paşa’nın desteğiyle Veliefendi Çayırı Hazine-i Hassa’ dan alınarak bu işe ayrıldı. Hipodromun yapımı tamamlandıktan sonra İstanbul’daki ilk at yarışları 1911’de düzenlendi. Mütareke yıllarına kadar süren İstanbul At Yarışları, İstanbul’un işgaliyle kesintiye uğradı.

Cumhuriyet döneminde Türkiye’de at yarışları ciddi temellere oturtuldu. Bu arada 1925’te Sipahi Ocağı’nın girişimiyle Veliefendi Hipodromu yeniden at yarışlarının hizmetine girdi. At meraklısı olan dönemin başbakanı İsmet Paşa (İnönü) konuya önemle eğildi bir “Türk Yarış İslah Encümeni” ortaya çıkarıldı. Atatürk de bu konuyu ciddi biçimde benimsedi. Bu dönemin atçıları arasında İsmet İnönü, Celal Bayar, Mareşal Fevzi Çakmak, Atıf Esenbel, Prens Halim, Evliyazade Sedat, Suphi Paşa, Ahmet Atman, Şekerci Ali Muhittin Hacıbekir, Akif Akson ve Sabri Tulça gibi tanınmış adlar görülür. Bu arada Atatürk’ün emir ve izniyle oluşturulan Türk derbisi “Gazi Koşusu“, 1927’de başlayarak at yarışlarına ayrı bir renk ve heyecan getirdi. Bu arada Türkiye’de haralarda yarış atı yetiştirilmesine de önem verildi. 1933’en başlayarak Karacabey Harası’nda yetişen atlar, başta Gazi Koşusu olmak üzere, yarışlarda birincilikler kazanmaya başladı.

1941’de, Yarış Islah Encümeni’nin yerine özel bir kuruluş olan “Yarış Atları Yetiştiricileri ve Sahipleri Cemiyeti” kuruldu. At yarışlarında düzenleme bu derneğin eline geçtikten sonra Türk atçılığında olumlu bir gelişme gözlendiyse de istenileni vermekten uzak kaldı ve 1940’da dağıldı. Demokrat Parti döneminde Cemiyetler Kanunu’na uygun olarak kurulan ve tescil ettirilen “Türkiye Jokey Kulübü” kuruldu. 1954’te çıkarılan bir yasayla, Türkiye’de at yarışlan düzenleme hakkı, Tarım Bakanlığı’nca verilen yetkiyle Türkiye Jokey Kulübü’ne geçti. O tarihten bu yana Türkiye’de at yarışları İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Bursa’daki hipodromlarda düzenlenir. Gazi Koşusu, Cumhurbaşkanlığı Koşusu, Başbakanlık Koşusu, İnönü Koşusu, Çaldıran Koşusu, Karabekir Koşusu, Tarım Bakanlığı Koşusu, Türkiye Jokey Kulübü Koşusu, Türkiye’de koşulan önemli klasiklerdir.


Leave A Reply