Besin zehirlenmesi nedir, neden olur? Besin zehirlenmesi çeşitleri, belirtileri nelerdir, tedavi yöntemleri hakkında bilgi.
Kaynak: pixabay.com
Besin Zehirlenmesi Nedir? Çeşitleri
Besin Zehirlenmesi; Besin zehirlenmeleri yiyeceklerde üreyen “stafilokok, proteus” gibi çeşitli mikroorganizmalardan meydana gelmektedir.
Besinlerin bazı kimselerde alerjik tezahürlere sebep olması zehirlenme sayılmaz.
Cava fasulyesinde, şeftali ve kiraz gibi meyvaların çekirdeklerinde siyanür asidi bulunduğundan, bunlar ağır zehirlenmelere sebep olabilir. Vicia fava adındaki bir çeşit baklagilin yenmesi de zehirlenmeye sebep olur. Daha birçok bitki, balık ve midye cinslerinin zehirli etkileri vardır.
Besin zehirlenmesinde genel olarak şu tedavi yapılır: Kusturma, mide yıkanması, lavman, şok haliyle savaşma, kan nakli ve belirtilere göre çeşitli ilâçlar.
Kaynak: pixabay.com
1 — Mantar Zehirlenmesi.
Bazı çeşit mantarlar bilmeyerek yenirse zehirlenme yapar. Bunların zehiri «muskarin» maddesidir. Muskarin, sindirim ve sinir sisteminde bozukluklara sebep olur. Karaciğer yetmezliği ve koması, hastayı ölüme götürür.
Belirtileri, huzursuzluk, nabız yavaşlaması, görme bozuklukları, kusma ve ishaldir.
Tedavi için mide yıkanır, lavman, kalbi ve solunumu kuvvetlendirici ilâçlar verilir. Muskarinin panzehiri (antidotu) olarak atropin kullanılır.
2 — Çavdar Mahmuzu Zehirlenmesi.
Bilhassa çavdar üzerinde yaşayan bir parazit bu zehirlenmeyi yapar, Ergo zehiri damarların kuvvetle daralmasına ve kangrenlere sebep olur.
Tedaviye başlarken, zehirli hububatın yenmesi önlenir, kasılmalar ve damar daralmasına karşı ilâçlar verilir.
Kaynak: pixabay.com
3 — Botulismus Zehirlenmesi.
Konservelerde üreyen botulismus basilinin yaptığı bu zehirlenme, bu gibi gıdaların yenmesinden 18 -36 saat sonra ortaya çıkar.
Belirtileri, çift görme, göz kapağı felci, görme bozukluğu, yutma güçlüğü, ses kısıklığı, uykusuzluk, kabızlıktır.
Belirtiler geç görüldüğünden, tedavide kusturma ve mide yıkanması faydasızdır. Bu zehirlenmelerde Botulismus basillerine karşı hazırlanmış antibotulinik serum yapılır. Morarma ve solunum felci varsa oksijen çadırı kullanılır. Bütün tedavilere rağmen belirtiler başladıktan sonra şahsın kurtulabilmesi ümidi çok azdır.
Zehirlerin Etkileri
Vücuda giren zehirler çeşitli etkinlikler gösterir. Dolaşım sistemine giren bazı zehirler merkezi sinir sistemi üzerinde etkili olarak solunumu, kalp atışlarını ve diğer önemli yaşam eylemini etkiler. Bazı zehirler de kandaki oksijenin yerini alarak, oksijenin dokulara dağılımını engeller.
Yutulan zehirler, doğrudan doğruya yiyecek geçitlerini etkileyerek kusmaya, ağrıya ve çoğunlukla ishale neden olurlar. Çürütücü zehirler, dudakları, ağzı, yemek borusunu ve mideyi şiddetle yakar ve böylece de şiddetli ağrılar meydana getirir.
