Çırağan Saray Ne Zaman Yapıldı? Mimari Özellikleri ve Tarihçesi

0
Advertisement

Çırağan Sarayı nerededir? Çırağan Sarayı’nın tarihçesi, mimarisi, özellikleri, Çırağan Sarayı hakkında bilgi.

Çırağan Sarayı

Çırağan Sarayı

Çırağan Sarayı; İstanbul Boğaziçi’nde, Beşiktaş ile Ortaköy arasında saraydır. 17. yüzyıl başında Kazancıoğlu Bahçesi diye adlandırılan yeri IV. Murat kızı Kaya Sultan’a; III. Ahmet de Sadrazamı Nevşehirli İbrahim Paşa ile kızı Fatma Sultan’a verdi. Çırağan şenlikleri burada yapıldığından yalıya Çırağan Yalısı adı verildi. III. Ahmet‘in sık sık oturduğu Çırağan Yalısı, 1730 Patrona Halil Ayaklanmasından sonra bir süre boş ve bakımsız kaldı. III. Ahmet‘ten sonra tahta çıkan I. Mahmut, bu yalıya zaman zaman geldi ve yaptırdığı eklerle yalıyı genişletti. 1805’te yeni yapılarla yalı daha da genişletildi.

Abdülmecit, Çırağan Sarayı’nı yazlık olarak kullandı. Mabeyn, daire-i hümâyûn, harem ve veliaht dairelerinden oluşan yalıyı, Abdülmecit, yerine yenisi yapılmak üzere 1859-1860’ta yıktırdıysa da yeni saray yapılamadı. Sultan Abdülaziz bu tasarıyı yeniden ele aldı. Mimar Nikogos Balyan’ın projesine göre Serkis Balyan ve Agop Balyan adlı mimarların denetiminde Çırağan Sarayı’nın yapımına 1863’te başlandı. Çalışmalar bir süre durduysa da 1867’de tamamlandı. Bu arada çevredeki yalılardan bazıları kamulaştırıldı ve Bahariye Mevlevihanesi de sarayın altında kaldı.

Çırağan Sarayı

Çırağan Sarayı 4 milyon Osmanlı altınına mal oldu.

Üslubu tam barok olmayıp klasik mimarlık elemanlarının Doğu’ya göre modernleştirilmiş biçimidir. Uzunluğu 750 m olan sarayın zengin mermer cephesi ve buna uyum sağlayan bir iç süslemesi vardı. Kuzeyde merasim ve mabeyn-i hümayun dairelerinden sonra padişahın özel daireleri, harem sofası vardı. Bahçe ve deniz yönüne bakan odaların kapıları harem sofasına açılırdı. Valide Sultan daireleriyle kadın efendilerle, ikballerin odaları bunları tamamlardı.

Abdülaziz’in tahttan indirilmesinden sonra (1876) 93 gün padişahlık yapan Sultan V. Murat buraya yerleştirildi. 1878’de V. Murat‘ı yeniden tahta çıkarmak için sarayı basan Ali Suavi, bu olay sırasında öldürüldü. Tarihe Çırağan Vakası olarak geçen bu baskından sonra II. Abdülhamit, V. Murat‘ı aynı sarayın Beşiktaş yönündeki dairesine 25 yıl süreyle hapsetti. İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra Çırağan Sarayı’nı Meclis-i Meb’usan’a verdi. Yapılan bazı değişikliklerden sonra 15 Kasım 1909’da büyük bir törenle açıldı.

Advertisement

Çırağan Sarayı

Ancak 19 Ocak 1910’da çatı katında çıkan yangın kısa sürede sarayı sardı, içindeki zengin eşyası ve tablo koleksiyonlarıyla birlikte yandı. 1986’da Kültür ve Turizm Bakanlığı, Alman Kempinski firmasıyla anlaşarak Çırağan Sarayı’nın otel haline getirmek için çalışmalara başladı. Bahçesinde ek binalar yapıldı ve otel olarak işletilmesi 49 yıl süreyle Kempinski firmasına verildi. Günümüzde otel olarak hizmet vermektedir.


Leave A Reply