Ülkeler Rehberi Güney Kore – Güney Kore ile ilgili bilgi, başkenti, ekonomisi, tarihi, bayrağı, komşuları, coğrafi konumu hakkında bilgi
Kaynak : pixabay.com
Güney Kore
Güney Kore, Kore yarımadasının güney kesiminde, Asya’nın kuzey doğu bölgesinde yer alan bir ülkedir. Başkent Seul’dür. Güney Kore’nin resmi adı İngilizce’de Kore Cumhuriyeti, Korece yazıyla (Hangeul) 대한민국 (Daehan Minguk) ve Çince karakterlerle (Hanja) 大韓民國’dir. Ülke halkının yaklaşık yarısı başkenti Seul’de veya metropol bölgesindeki şehrin yakınında yaşıyor. Kore’nin Seul metropol alanı, dünyanın en kalabalık metropol alanlarından biridir. Hatta bazı kaynaklar Japonya’nın Tokyo’dan sonra en kalabalık ikinci şehri olduğunu söylüyor. Son zamanlarda Güney Kore, büyük ölçüde BTS gibi gruplar, kore draması ve ekonomik mucizesi sayesinde önemli bir kültürel güç haline geldi.
Coğrafya
Güney Kore, Doğu Asya’da, Kuzey Kore ile sınır komşusudur ve Kore yarımadasının güney kısmını oluşturduğu için üç tarafı sularla çevrilidir. Japonya’dan Japonya Denizi ile ayrılır (Güney Koreliler tarafından Doğu Denizi olarak bilinir). Güney Kore çoğunlukla dağlıktır ve güney kıyılarında birçok ada vardır. Başkent Seul, Kuzey Kore sınırına oldukça yakın. En büyük ada Jeju Adası ve en yüksek dağı Jeju’daki Hallasan’dır. Ülke İzlanda ve Virginia’dan biraz daha küçüktür.
Kaynak : pixabay.com
Tarihçesi
ABD ve BM’nin (Birleşmiş Milletler) büyük yardımlarıyla Güney Kore Cumhuriyeti, savaşta çöken ekonomisini yeniden kurma çabasına girişti. 1960’lı yıllarda yıllık ekonomik büyüme hızı % 8’den, sonraları % 15’e yükseldi. Aynı yıl Koreli öğrencilerin bir dizi gösterileriyle Ri hükümeti suçlanınca, Ri hükümetten çekildi. Seçimleri kazanan Demokratik Parti’den Çang Myun başkanlığında oluşturulan yeni hükümet döneminde de sokak gösterileri ve öğrenci ayaklanmaları sürüp gitti. 1961’de yüksek rütbeli subaylar General Park Çunk Hi’nin önderliğinde kansız bir askeri darbeyle hükümeti devirdiler. 1962 Anayasası’ nın yürürlüğe girmesinden sonra 1963′ te ve 1967’de Park, devlet başkanlığına seçildi.
1971’de iki devletin başkentleri Seul ile Pyongyang arasında Kore’nin barışçıl yollardan birleştirilmesi konusu gündeme geldi. Aynı yıl Güney Kore devlet başkanı kıl payı seçimleri yeniden kazandıktan sonra 1972’den onu yaşam boyu başkan seçtirerek yeni anayasayı ilan edip sıkıyönetim koydu. 1975’te anayasayı eleştirenlere karşı olağanüstü önlemler aldı ve altı yıllık süre için yeniden başkanlığa geldi. 1979’da, Başkan Park, kendi haberalma başkanınca öldürülünce, 1980’de General Du Huan sivil hükümetin denetimini ele geçirdi, Park’ın 1978’de kurduğu NCU (Ulusal Birleşme Meclisi) tarafından devlet başkanlığına atandı. Halkoylamasıyla yeni bir anayasayı yürürlüğe koydu. Muhalefet liderlerinden Kim Dae Jung’un mayıs ayında tutuklanıp ölüm cezasına çarptırılması üzerine Kvangsi Kenti’nde başlayan olaylar bir anda tüm Çolla Yönetim Birimi’ne yayıldı. Ayaklanma kanlı bir biçimde bastırıldı.
Çun Du Huan 7 yıl için devlet başkanı seçildi. 1982’de de Kim Dae Jung serbest bırakılarak ülkeden sürüldü. 1983 Eylül ayında bir Sovyet jetinin SSCB Hava sahasına ihlal ettiği gerekçesiyle Boeing 747 tipi bir Güney Kore yolcu uçağını düşürmesi (269 ölü) tüm dünyada büyük yankı uyandırdı. Bu olaydan yaklaşık bir ay sonra resmi bir ziyaret için Rangun’da (Birmanya) bulunan devlet başkanı Çun Du Huan ve beraberindekilere karşı düzenlenen suikastte, 5 Koreli bakanın da içinde bulunduğu 21 kişi öldü. Yara almadan kurtulmayı başaran Çun, olaydan Kuzey Kore’yi sorumlu tuttu. 1984’te Güney Kore’de muhalefet liderlerine politik haklan geri verildi. Kasım ayında da Çun Tokyo’ya resmi bir ziyaret yaptı. Böylece Çun, Güney Kore’nin Japonya’ya giden ilk başkanı oldu.
Kaynak : pixabay.com
Kasım 1984
Kasım 1984’te Güney ve Kuzey’in temsilcileri ilk kez politik ve ekonomik konuları görüşmek için bir araya geldiler. 1985 Şubatında Kim Dae Jun iki yıllık aradan sonra ülkesine dönmesi sırasında olaylar çıktı ve evinde göz hapsine alındı. Şubat ayında yapılan parlamento seçimlerini Çun Du Huan’ın partisi Demokratik Adalet Partisi mecliste çoğunluğu elde etti. Başkan Çun Du Huan seçimlerin ardından yeni hükümeti kurdu, Lho Shin Yong başbakan oldu. Yeni anayasa taslağı, Ulusal Meclis’te oybirliğiyle kabul edildi (12 Ekim 1987). İki hafta sonra da halkoyuna sunularak % 90 gibi bir çoğunlukla onaylanarak yürürlüğe girdi. Aralık 1987’de yapılan başkanlık seçimini, iktidarın adayı ve Çun’un arkadaşı, emekli general Roh Te Vu’nu kazandı. Şubat 1988’de göreve başlayan Roh, muhalefetle yapcı bir ilişki içine girdi; genel af ilan etti; iki Kore’nin birleşmesi yolunda görüşmeleri yeniden başlattı.
1988 Seul Olimpiyatlarıma (eylül-ekim), Kuzey Kore’nin boykotuna karşın SSCB ve Çin’in katılması, Güney Kore’nin diplomatik zaferi olarak yorumlandı. 1989’da, iktidar muhalefet ilişkileri yeniden gerginleşti. Başkan Roh, Kuzey Kore yetkilileriyle gizlice görüşen Budist rahip M. İk Huan, Barış ve Demokrasi Partisi milletvekili S. Kyong Von ve görüşmeyi gizleyen Parti lideri Kim Dae Jung’u tutuklattırdı; daha önce göreve devam konusunda halkoylamasına gitmeyi ertelediğini açıkladı (Mart 1989). Görevini kötüye kullanmaktan mahkûm olan eski başkan Çun Du Huan’ı bağışladı (Ekim 1989).
