İlteriş Kağan (Kutluğ Kağan) kimdir ve ne yapmıştır? İlteriş Kağan (Kutluğ Kağan) hayatı, biyografisi ve hükümdarlık dönemi hakkında bilgi.
İlteriş Kağan (Kutluğ Kağan)
İlteriş Kağan (Kutluğ Kağan); (ö. 692, Ötüken), 682-692 arasında Göktürk kağanıdır. Çinlilere karşı bağımsızlık savaşına önderlik etmiştir. Yeniden kurduğu bağımsız ve güçlü Göktürk Devleti, bazı tarihçilerce “Kutluğ Devleti” olarak anılmış ve ayrı bir devlet sayılmıştır.
Bilge Kağan ile Göktürk komutanı Kültigin’ in babasıdır. Yaşamının ilk yıllarına ilişkin bilgi yoktur. Göktürklerin 679’da Çinlilere karşı başlattığı bağımsızlık hareketinin başına geçti (681). Sonradan vezir olan Tonyukuk ile birlikte asker toplamaya başladı. 682’de İlteriş (Ulusu Toplayan) unvanıyla kağan oldu ve Çinlileri yenilgiye uğratarak güçlü bir yönetim kurmayı başardı. 630’dan önce Göktürk Kağanlığı’na bağlı olan ve Moğolistan ile Türkistan’da yaşayan göçebe Türk ve Moğol boylarını barışçı yollardan va da savaşlarla egemenliği altına aldı (685-690). Hitaylar ve Tatabılara karşı seferler düzenledi. Çinlilere karşı 682’de başlattığı akınları, izleyen yıllarda da sürdürdü. 686’da karşı saldırıya geçen Çinliler karşısında geri çekildiyse de durumunu korudu. 690’da Batı Göktürk ülkesine bir sefer düzenleyerek bazı toprakları egemenliği altına aldı. 692’de (bazı kaynaklara göre 693’te) Ötüken’de öldü. Anıtsal mezarının, Moğolistan’da Hanın ve Huni ırmaklarının birleştiği yerde bulunan ve Şivet-Ulaan denen külliye harabesi olduğu son zamanlarda saptanmıştır.
