İş başvurusunda bulunduğunuz şirket, özgeçmişinizi değerlendirdi ve görüşmeye çağrıldınız. Peki mülakat sırasında sorulan sorulara nasıl cevaplar vermeli, siz onlara hangi soruları yöneltmelisiniz?
İş aramak, başvuruda bulunmak, işverenle görüşmek ve ardından işe başlamak… Söylemesi ne kadar kolay değil mi? Ama bu süreci yaşamak da bir o kadar stresli. Kısa süreli bile olsa yaşanan işsizlik yetmezmiş gibi, bir işe girme ihtimaliniz doğduğu anda sevinmek yerine aynı sıkıntıyı yaşamaya devam ediyorsunuz. Sebepse, iş başvurusunda bulunan birçok kişinin ortak derdi olan mülakat. Görüşme sırasında sorulacak onlarca soruya ne cevap vermeliyim ne kadar konuşmalıyım, kısa/uzun konuşursam yanlış bir etki bırakır mıyım gibi endişeler taşıyorsanız, bilin ki yalnız değilsiniz. Sizin yaşadıklarınızı yaşayan insanların sayısı binlerle ifade ediliyor.
Öncelikle görüşmeye geç kalmamanızın çok önemli olduğunu hatırlatmakta fayda var.
Trafiği ve son dakikada çıkabilecek aksilikleri göz önünde bulundurun ve size verilen saatten 10 dakika önce mülakatın yapılacağı yere gitmeye çalışın. Geç kalmanız, gereksiz yere daha da gerilmenize neden olacak, aynı zamanda işverene, işinde disipline önem vermeyen biri olduğunuz izlenimi verecektir.
Görüşmeye gitmeden önce, başvurduğunuz şirketin daha önce yapmış olduğu işleri ve hedeflerini öğrenin. Şirkette tanıdığınız birileri varsa, görüşeceğiniz kişi hakkında bile bilgi edinmeye çalışın. Mülakata girmeden önce bu bilgileri gözden geçirmeniz görüşme sırasında sorulabilecek sorulara karşı hazırlıklı olmanızı sağlar. Fakat hazırlıklı olmanız demek, vereceğiniz cevapları ezberlemeniz anlamına gelmiyor. Karşınızdaki kişiye ezberinizdeki cümleleri aktarmanız, doğallığınızı kaybetmenize, belli kalıplar içinde kalmanıza ve sorulacak farklı sorularda geniş düşünememenize yol açacaktır. Doğal ve rahat olmanızın size artı puan kazandıracağını unutmayın.
En sık sorulan soru, neden başvurduğunuz kurumu seçtiğinizle ilgilidir. Niye bizimle çalışmak istiyorsunuz, şirketimizi tercih etmenizin sebepleri nelerdir gibi soruların amacı aslında pozisyona ne kadar ilgi duyduğunuz ve gelecekte de o konumda bulunmaktan memnun olup olmayacağınız konusunda fikir sahibi olmaktır.
“Hedefleriniz neler, bundan 5 yıl sonra kendinizi nerede görüyorsunuz?” sorusunun cevabını sorulduğu anda düşünmeye başlarsanız, yarım yamalak bir cevap vermeniz kaçınılmaz olacaktır.
Üzerinde en çok düşünmeniz ve hazırlık yapmanız gereken sorulardan biri budur. Eğer hedeflediğiniz yer olarak, başvurduğunuzdan çok farklı bir pozisyondan bahsediyorsanız, görüştüğünüz kişi, size vereceği işi ve sorumlulukları önemsemeyeceğinizi düşünecektir. Önümüzdeki yıllar için yaptığınız planlarda, başvurduğunuz şirketle ilgili düşüncelerinizin yer aldığını söylemeniz yararlı olacaktır.
Sizi işe alacak kişi ya da kişiler, yapacağınız işler ve sonuçları hakkında tahminde bulunabilmek amacıyla güçlü ve zayıf yönlerinizin neler olduğunu sorarlar. Bu soruyu cevaplarken, zayıf taraflarınızı saklamaya çalışmayın. Hangi konularda kendinizi zayıf hissediyorsanız söyleyin fakat çok detaya girmeyin. Ama güçlü yönlerinizden bahsederken örneklerle açıklama yapabilirsiniz. Hatta, yakın zamana ait başarılarınızı bu soruda açıklamak için hazırlıklı olun.
Sıradaki soru “Bu işe neden sizi alalım?” ise, ikna kabiliyetinizi kullanmanın zamanı gelmiş demektir. O işe en uygun kişinin gerçekten siz olduğunu işverene mutlaka kabul ettirin. Tabii bunu yaparken kelimeleri doğru seçmeli, ısrarcı bir tavır almamalısınız.
Önceki işinizden ayrılma sebebinizi muhtemelen öğrenmek isteyeceklerdir.
Nedeni ne olursa olsun dürüst davranın. Şimdi yalan söyleyip, durumu geçiştirseniz bile, şirketin yapacağı araştırma sonucunda gerçek ortaya çıkabilir. İşten kendi hatanız yüzünden çıkarılmış olsanız dahi, bunu karşınızdaki kişiden saklamayın. Doğruyu sonradan öğrenmeleri halinde hakkınızda edindikleri tüm olumlu fikirler bir anda yok olacak, böylece işe alınmanız zorlaşacaktır. Dürüst olmaktan asla vazgeçmeyin.
Genellikle üniversiteden yeni mezun olmuş kişilere sorulsa da neden bu mesleği seçtiğinizle ilgili bir soru herkese yöneltilebilir. Burada amaç, isteyerek mi, tesadüfen mi, yoksa başkalarının ısrarı yüzünden mi bu işe atıldığınızı öğrenmektir. Mesleğinizi kendi isteğinizle seçmiş olmanız ilk bakışta daha iyi gözükse de, istemeyerek bu işe başlamanıza rağmen, zamanla kendinizi geliştirip işinize adapte olduğunuzu belirtmek de faydalı olacaktır.
En kritik konu maaş konusudur.
Ne kadar maaş istediğinizle ilgili bir soru sorulduğunda elinizden geldiğince net bir sayı vermeyin. Bu konuyla ilgili ilk adımı şirketin atmasını bekleyin. Eğer mutlaka bir cevap vermeniz isteniyorsa sizin seviyenizdeki veya aynı pozisyondaki diğer kişilerin aldıkları maaş hakkında bilgi isteyip, size söylenecek aralığa göre uygun bir cevap verebilirsiniz. Daha önce çalıştığınız yerdeki maaşınızı da göz önünde bulundurarak bu soruyu yanıtlayabilirsiniz.
Bir iş görüşmesinde soru soracak taraf her zaman işveren değildir. Siz de aklınıza takılan bazı soruları mülakat sırasında sorabilirsiniz. İşe alımın yapılacağı pozisyon hakkında daha detaylı bilgi isteyebilir, çalışanlara ne gibi eğitimlerin verildiğini, pozisyon için eleman alımı yapılmasının nedeninin, önceden çalışan kişinin ayrılması dolayısıyla mı, pozisyon yeni açıldığı için mi olduğunu sorabilirsiniz. Eğer görüştüğünüz kişi bahsetmediyse, maaş konusunu açmamaya özen gösterin.
İş görüşmeleri sırasında en çok sorulan (ve en çok terleten) sorular bunlar olsa da; eski işiniz, patronunuz, ideal çalışma ortamınız ve iş dışındaki çeşitli konulardan sorularla karşı karşıya kalmanız olasıdır. Bunlara ekip çalışması, başarı ve yaratıcılık gibi kavramları nasıl açıkladığınız da dahildir. Ne sorulursa sorulsun, rahat ve doğal olmaya, açık, net ve dürüst cevaplar vermeye çalışırsanız, görüşmenizin iyi geçmemesi için bir sebep olmayacaktır.
