Kur’an-ı Kerim’deki duraklama işaretleri nelerdir, nasıl duraklama yapılır? Duraklama işaretlerinin özellikleri, Vakıf işaretleri, duraklama kuralları.
Kur’an’da Duraklama İşaretleri
Kur’an-ı Kerim’de, bir nefeste okunamayacak uzunlukta ayetler vardır. Ayrıca Yüce Rabbimiz “Kur’an’ı tane tane ve güzel okuyunuz” buyurmaktadır. Böyle bir okuyuşta insan nefesini ayetin sonuna kadar yetiremeyecektir. İşte bu nedenle ayetler içinde ve aralarında durup nefes almamıza yardımcı olacak birtakım işaretler ve kurallar vardır. Bu işaret harfleri kelimenin son harfinin üzerine konur. Şimdi bunları aşağıdaki tabloda görelim.
 |
Durulması “Lazım” olan bir işarettir. Geçildiğinde ayetin anlamını bozmaktadır. |
 |
“Mutlak” durulması gereken bir işarettir. Mana vurgusu durmamızı gerektirmektedir. |
 |
Durulması “Caiz”olan bir işarettir. Geçiledebilir ancak durmak daha faziletlidir. |
 |
Durulmasına “Ruhsat” verilen bir duraktır. Nefes yetmediği durumda durulabilir va baştan almaya gerek yoktur. |
 |
Bu işarette durmaya “Cevaz” vardır ancak durmadan geçmek daha faziletlidir. |
 |
Durulması “Caiz olmayan” bir işarettir. Ayet sonlarındaki hariç ayet ortalarındaki bu işarette durulduğunda mutlaka birkaç kelime baştan alınmalıdır. |
 |
Bu işarette genellikle durulmaz ancak duruldu ise baştan almaya gerek yoktur. |
 |
Mana gereği durulması gerektiği için kurallarına uygun bir şekilde “dur”anlamında bir işarettir. |
 |
Bu işaretler birbirlerine yakın olarak gelirler. Bunlardan “sadece birinde durabilirsiniz” anlamı taşırlar. Hiç durulmayabilir ancak durulacaksa birincisinde veya ikincisinde durulmalıdır. |
 |
Bu işaret ayet sonlarında olur ve konu bitimlerinde kullanılır. Bu işaretin olduğu ayette durulması güzeldir. Eğer namazda okuyorsak bu işarette rükuya gidilmelidir. |
DURMALARLA İLGİLİ ŞU KURALLARA DİKKAT EDELİM
1. Ayet bitmeden ve durma işareti olmayan bir yerde durursak, okumaya devam etmek için manaya zarar vermeyecek kadar bir ya da birkaç kelime öncesinden başlamalıyız.
2 Ayet ortasında veya sonunda durduğumuzda:
a. Kelimenin son harfi cezimli veya sakinse (harekesiz ise) yazıldığı gibi dururuz.
b. Kelimenin son harfinde bir hareke varsa kaldırır, sükun üzerine (cezim varmış gibi) dururuz.
c. Kelimenin son harfinde iki üstün ve çeker varsa, tek üstün harekeyi çekerek dururuz. Tenvin var da çeker yoksa, yine sükun üzerine (cezim varmış gibi) dururuz.
d. Kelimenin son harfi iki üstünlü bir hemze (B) ise devamında uzatan bir elif olsa da olmasa da tek üstün üzerine ve çekerek dururuz.
e. Kelimenin son harfi yuvarlak te ( 5 ) ise durduğumuzda, he ( o ) varmış gibi dururuz.
3. Durmamız gerektiğinde, mümkün olduğu kadar kelimenin veya ayetin son harfi üzerindeki durak işaretlerine (secaventlere) dikkat etmeliyiz. Durmanın gerektiği yerlerde durursak ayrıca sevap, durmanın mekruh olduğu yerde durduğumuzda da, birkaç kelime baştan almazsak bir kerahet (çirkinlik) yapmış oluruz.
4 Kelimenin ortalarında asla durmamalıyız. Ayrıca arapçada takılar kelimelerden önce de kullandığından, takıları okuyup kelimeyi okumadan da durmamalıyız.
