Nabız ne demektir? Nabız atışları nereden ve nasıl ölçülür? Neden yükselir? Ne zaman zayıflar? Nabız hakkında bilgi.
Nabız; kalp atışıyla oluşan kan basıncından dolayı atardamarlarda, özellikle de bilek atardamarlarından duyulan ya da parmakla basıldığında varlığı ortaya çıkan kan basıncıdır. Sol karıncık her kasılışında yalnız belli bir basınca sahip bir kan kitlesini pompalamakla kalmaz, aynı zamanda bir basınç dalgası da oluşturur. Bu basınç dalgası kanın damarlar içinde yol alışından daha hızlı olarak saniyede 5-8 m’lik bir hızla atardamarlar boyunca yayılır. Bu basınç dalgası, atardamarlar yoklandığında nabız olarak duyulur. Nabzın en kolay yoklandığı yerlerden biri, radia çukurcuğu denilen ön kolun bileğe yakın olan ön ucunun dış yan yüzündeki küçük çukurcuktur. Baş parmakla bu çukurcuğa hafifçe bastırıldığında, buradan geçmekte olan damarın iletmekte olduğu basınç dalgası nabız dalgasının yayılma hızı da artar. Nabzın şiddeti, nabız basıncıyla ilgilidir. Nabız, tansiyon arasındaki basınç farkına verilen addır. Kas egzersizleri sırasında nabzın hızlandığı görülür. Yani damarın üstüne bastırılan parmak daha güçlü titrer. Şok halinde nabız zayıflar.
Nabız sayısı normalde dakikada yetişkin kadınlarda 80, erkeklerde 72 civarındadır. Çocuklarda ise yaşına göre bu sayı artar. 100’ün üzerine çıkar.
Farklı kalp atış hızı türleri nasıl ölçülür?
Bilmeniz gereken dört farklı kalp atış hızı ölçümü vardır. Hepsinin sağlık ve zindeliği izlemede bir yeri vardır, ancak dinlenme kalp atış hızınız ve maksimum kalp atış hızınız en önemli ikisidir.
Dinlenme kalp atış hızı
Dinlenme kalp atış hızınız , hiçbir şey yapmadığınızda kalbinizin atış hızıdır. Egzersiz yapmadığınız veya hareket etmediğiniz zaman, kalbiniz hayatta kalmak ve vücudunuzu beslemek için ihtiyacınız olan en düşük miktarda kanı pompalar.
Ortalama dinlenme kalp atış hızı dakikada 60 ila 80 vuruştur. Ancak bu değişkenlik gösterir: Sık egzersiz yapan kişiler için genellikle daha düşüktür ve nispeten hareketsiz olan insanlar için daha yüksektir. Dinlenme kalp atış hızı da yaşlandıkça, hasta olduğunuzda ve stresli veya endişeli olduğunuzda sıklıkla yükselir.
Dinlenme kalp atış hızınızı eski usul şekilde belirlemek için, kalbinizin bir dakikada kaç kez attığını saymanız yeterlidir. Sabah yataktan kalkmadan ölçerseniz okumanız daha doğru olacaktır. Dinlenme kalp atış hızınızı ölçmek için şu adımları izleyin:
Nabzınızı hissedebileceğiniz bir yer seçin. Nabzınızı bulmak için en iyi yerler bilekleriniz, dirseklerinizin iç kısmı, ayaklarınızın üst kısmı ve boynunuzun yanı, çenenizin hemen altıdır.
İki parmağınızı nabız yerine koyun ve 60 saniyede hissettiğiniz vuruş sayısını sayın.
Bu işlem sırasında bir kronometre kullanın çünkü kafanızdaki hem nabzı hem de saniyeleri saymanız pek olası değildir. 60 saniye boyunca saymak en doğru sonucu verecektir, ancak 30 saniye boyunca da sayabilir ve ardından bu sayıyı iki ile çarpabilirsiniz.
Örneğin, 30 saniyede 30 darbe sayarsam, dinlenme kalp atış hızımı 60 elde etmek için bunu ikiyle çarpardım.
Maksimum kalp atış hızı
Maksimum kalp atış hızınız, kalbinizin dakikadaki maksimum atışlarının bir ölçüsüdür. Ortalama maksimum kalp atış hızı, yaşa, zindelik düzeyine ve tıbbi durumlar ve genetik gibi diğer faktörlere göre büyük ölçüde değişir.
Maksimum kalp atış hızınızı tahmin etmenin en kolay yolu basit bir matematik hesaplamasıdır. Yaşa göre tahmin edilen bir maksimum kalp atış hızı elde etmek için yaşınızı 220’den çıkarın.
220 eksi yaş formülü, maksimum kalp atış hızını ölçmenin geleneksel yoludur ve hala yaygın olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte, bu denklem bazı bilim adamları tarafından yanlış kabul edilir ve şimdi revize edilmiş bir formül sıklıkla kullanılmaktadır: 208 eksi 0.7 x yaşınız.
Hiçbir hesaplamanın fitness seviyenizi, genlerinizi veya diğer faktörleri hesaba katmadığını unutmayın. Bu nedenle, standart sapma dakikada 10 ila 20 vuruştur. Yani, gerçek maksimum kalp atış hızınız, bu denklemlerdeki farktan dakikada 10 ila 20 atış daha yüksek veya daha düşük olabilir.
