Pipo nedir? Pipo çeşitleri nelerdir? Piponun özellikleri, temizlenmesi hakkında bilgi.
Pipo; Tütün içmek için kullanılan, kısa saplı, tütün konacak yeri yukarı kalkık bir çubuktur. Piponun tütün konacak küçük bir deposu, sapın içinde de borusu vardır. Tütün bu depoya doldurularak ateşlenir, dumanı çekilerek içilir.
Pipo çubuğa da, ağızlığa da benzer. Çubuktan sapının kısalığı, içinde borusunun süzgeçli olması ile ayrılır. Ağızlıkta ise tütün değil, sigara içilir.
Tütün içmek için kullanılan bütün bu aletler Türkiye’ye de, Avrupa-ya’da Amerika’dan Kızılderililer’den gelmedir. Uzun saplı olan, içinde tütün içilen çubuk -piponun ilkel biçimidir. Kızılderililere özgü olan bu çubuk, Osmanlılar arasında çok tutulmuş, pek güzelleri yapılmıştır. Eskiden misafire kahveyle birlikte çubuk ikram etmek âdetti. Çubuğun uzunluğu 1-2 metreyi bulurdu. Tütün, ucundaki lüleye konarak içilirdi.
Pipo Çeşitleri
Piponun pek çok çeşitleri vardır Biçim, işleme, süsleme bakımından değişik olan bu çeşitlerde esas değişmez. Hepsinin kısa bir sapı, küçük bir deposu vardır. Ağırlıkları da, dişler arasında sıkıştırılıp, ağızda taşınabilecek kadar hafiftir.
Pipolar çeşitli maddelerden yapılır. Eskişehir’in lületaşından yapılan pipolar topraktan, daha başka sert maddelerden yapılan pipolar pek beğenilmez. Bütün dünyada en değerli tutulan pipolar ağaçtan yapılır. Pipo yapımında kullanılan ağaçların başında yasemin, gül, kiraz, abanoz, mersin, tik gelir. Dayanıklı, özel kokulu olan bu ağaçlardan yapılan pipolar hafiftir de. Bazı pipoların ağza sokulan kısımları dışında kalan yerleri kaim derilerle kaplıdır. Bu, hem süs için, hem de sıcaklığı dışarıya sızdırmamak içindir.
Pipoların Temizlenmesi
Pipolar, genel olarak, iki parçadır: Ağızlık kısmı, tütünün konduğu lüle kısmı. Ağızlık kısmının ucunda yivli bir süzgeç vardır, nikotini süzmeye yarar. Bu süzgeçli ağızlık kısmı, tütün konan depolu lüle kısmının içine geçer.
Pipo, uzun bir süre içilip de temizlenmezse, süzgeç ziftle kaplanır. Her çekişte ağızdan içeri girer. Kana karışır. Bunun için, piponun içini her gün temizlemek, süzgecin maden kısmını alkolle silmek gerekir.
Pipo içenler şunlara dikkat etmelidirler:
**En az dört pipo kullanmalı, bunları gün aşırı temizleyerek değiştire değiştire kullanmalısınız.
***Pipolar ya büyük bir çanakta, ya da özel pipo askısında, ağza gelen kısmı yukarıda olmak üzere saklanmalıdır.
***Yarısına kadar içilen pipoyu söndükten sonra yeniden içmemeli-dir.
***Piponun depo kısmında yanan tütünden meydana gelen zifti de temizlemek ister. Ocağın iyi olmasına yarayan bu ziftli tabaka değil, ağacın zamanla kavrulmuş olmasıdır.
***Pipoyu her yeni dolduruşta, ağız kısmındaki kirleri, nikotini temizlemek faydalıdır.
***Pipoyu suyla yıkamak iyi değildir, ağacı bozar. En iyi piponun içini ya alkolle, ya da alkollü pamukla temizlemelidir.
***Pipo içerken, boru kısmına tükürük vermemeye dikkat etmelidir. Bu, hem pipoyu söndürür, hem de nikotinle karışarak mideye gider.
