Prosper Merimee Kimdir? Carmen’in Yazarı Olan Fransız Yazarın Hayatı ve Eserleri

0
Advertisement

Prosper Merimee kimdir? Ünlü Fransız yazarı Prosper Merimee’in hayatı, biyografisi, ve eserleri hakkında bilgi. Carmen kısa özeti.

Prosper Mérimée

Prosper Merimee; Dünyaca ünlü Fransız yazarıdır (Paris 1803 – Cannes 1870). Ressam babasının isteğiyle hukuk okuyup memurluğa başladıysa da sanata düşkünlüğü ilk fırsatta edebiyata yöneltti. Stendhal ile tanışıklığı sıkı bir dostluğa dönüşünce onun da etkisiyle klasik biçimden vazgeçmeyen romantik bir yazarlığın ürünlerini yarattı. Bir İspanyol kadın oyuncusundan çevirdiğini ileri sürdüğü bir dizi öykü konusu ortaya koydu (1830). 1829-1830 arasında Revue des Deux Mondes ve Revue de Paris dergilerinde çoğunlukla adını kullanarak en güçlü ürünlerini, kısalı uzunlu öykülerini yayımlattı; 1833’te Mosaique adıyla bir araya getirdi.

Colomba, Araftaki Ruhlar, İlle Venüsü gibi ikinci diziyi de aynı adla kitaplaştırdı (1841). Carmen, Arşene Guillot, La Dame de Pique, le Hussanrd gibi öyküleri de (bazılarını Puşkin Rusçaya çevirdi) Nouveles başlığıyla topladı (1852) Bu türdeki son ürünleri de 1873’te kitaplaştı: d’Ernieres Nouvelles (Son Öyküler). Notes de Voyages (Gezi Notları) 1835-1840, bu dönemin ürünü oldu. İmparatoriçe Eugenie ile uzak geçmişe dayalı dostluğu onu saraya yaklaştırdı, senatörlükle görevlendirdi, Rus Edebiyatı ile ilgilendi, çeşitli çeviriler yaptı, yalnızlığının kısırlaştırır gibi olduğu sanatının en iyi ürünlerini geçmişte bırakarak Stendhal üzerine en güvenilir çözümlemeleri getirdi: H.B. (Henri Beyle) 1850. 17 ciltlik mektupları (Correspondance) ölümünden çok sonra bir araya getirildi.

Prosper Mérimée

Carmen, yazarın uzun öyküsü.

İspanya’da geçen öyküye adını veren güzel çingene kızı Carmen (Karmen), alımlılığıyla kendine bağladığı onbaşı Jose’ nin (Hoze) hoşgörüsüyle onun elinden kaçar, büyüleyici yakınlığıyla Jose’yi çeşitli suçlara iter. Kaçakçı ve yol kesici olan Carmen ile yaşadığı aşk ve tutku dolu günlerin etkisinden kurtulamayan Jose, Carmen’in eski eşini ortadan kaldırırsa da Carmen’i büsbütün kendine bağlayamaz. Sevgisini yeterli bulmayarak bu kez bir boğa güreşçisine yaklaşan Carmen’i önüne geçilmez bir kıskançlık öcüyle bıçaklayarak öldürür. Edebiyatta “Sonsuz üçgen” denilen üçlü ilişkinin mutluluktan mutsuzluk aşırılığına yönelen olumsuz etkisini başarıyla verdiği kabul edilen Carmen, dilimize birçok kez çevrildi. Georges Bizet’in (1838-1875) operası olarak ilkin 3 Mart 1875’te Paris’te sahnelendi. O günden bu yana sayısız uyarlama ile birçok oyuna, baleye, filme konu oldu.

Advertisement

Kaynak – 2

Prosper Mérimée 28 Eylül 1803’te Fransa Paris’te doğmuştur. 23 Eylül 1870 yılında 66 yaşında iken yine Fransa Cannes şehrinde hayata gözlerini yummuştur. Çok ünlü Fransız yazardır. Eserleri Fransız edebiyatında romantizmden realizme geçişin en güzel örnekleri sayılır. Mérimee Paris’te doğdu. Hukuk okuduktan sonra edebiyatla uğraşmaya başladı. “Etrüsk Vazosu”, “Colomba”, “Carmen” gibi uzun hikayeleriyle ün kazandı. Bunlardan “Carmen”‘i daha sonra Georges Bizet bestelemiş dünyaca ünlü operasını yaratmıştır. Merimée’nin bunlardan başka tarihi romanları, tarih incelemeleri vardır İlk tiyatro eserlerini Clara Gazul takma adıyla yazmış sonra kendi adı altında piyesler yayınlamıştır. Bunlardan en ünlüsü “Toledo İncisi”‘dir.

Prosper Mérimée Resimleri

Mérimée eserlerinde gerçekçi gözlemleri bakımından çok kuvvetlidir. Bu bakımdan Stendhal’la arasında büyük benzerlik bulurlar. Mérimée Fransız yazarları arasında Rus edebiyatıyla ilk ilgilenenlerden biri olmuş, Puşkin’in, Gogol’un, Turgenyev’in birçok eserlerini Fransızca’ya çevirmiştir. Prosper Mérimée’nin şu anda Türkiye’de yayınlanan eserleri : Belki Hüzün, Belki de Aşk / Carmen / Colomba /


Leave A Reply