That kelimesi cümle içinde nasıl kullanılır ve ne zaman cümleden çıkarılabilir? That kelimesinin kullanımı ile ilgili kurallar.
That Cümleden Ne Zaman Alınabilir?
That kelimesi bir yan cümleciği bir önceki eyleme bağlamak için kullanılan bir bağlaçtır. Bu yapıda kullanıldığında that bazen “tamamlayıcı (pekiştirici) that.” adıyla da anılır. Kelime çoğunlukla gözardı edilse de bir çok durumda her görüldüğü cümleden çıkarılmak yoluna da gidildiği görülür ki bu da pek olumlu bir durum değildir.
Örnekleri inceleyiniz:
– Isabel knew [that]she was about to be fired.
(Isabel kovulmak üzere olduğunu biliyordu.)
– She definitely felt [that]her fellow employees hadn’t supported her.
(İş arkadaşlarının onu desteklemediğincten emindi.)
-1 hope [that]she doesn’t blame me.
(Umarım beni ayıplamaz.)
Bazı durumlarda that kelimesinin atılması cümlenin akışında bir kesinti oluşturabilir ki bu da virgül kullanılıraka giderilebilir.
Örnekleri inceleyiniz (that yerine virgül işareti kullanılmış):
-The problem is, that production in her department has dropped.
– Remember, that we didn’t have these problems before she started working here.
Genel bir kural olarak, eğer cümleniz that atıldığında daha iyi ‘duruyorsa’, cümlede anlam kargaşası meydana gelmiyorsa ve cümle that kelimesi olmadan daha zarif (ritmik) duruyorsa bu öğeyi rahatlıkla cümlenizden çıkarabilirsiniz.. Theodore Bernstein that kelimesini
cümlede tutmamız gereken üç durumu listeler:
– Cümlecik ve eylem arasına bir zaman öğesi girdiğinde: “The boss said yesterday that production in this department was down fifty percent.” (“yesterday.” zaman zarfının konumuna dikkat edin)
– Cümleciğin fiili iyice gerilere atılmışsa (geciktirilmişse): “Our annual report revealed that some losses sustained by this department in the third quarter of last year were worse than previously thought.” (“losses” ve onun fiili olan, “were.”e dikkat edin)
– İkinci bir that öğesi kimin neyi yaptığını ya da söylediğini açığa kavuşturuyorsa: “The CEO said that Isabel’s department was slacking off and that production dropped precipitously in the fourth quarter.” (Did the CEO say that production dropped or was the drop a result of what he said about Isabel’s department? İkinci that cümleyi daha anlaşılır kılıyor.)
Not: Genellikle that yerine bir çok cümlede which öğesini görürüz. That ve which arasında kesin bir ayrım olmamakla birlikte bir çok dilbilimci ve yazar which’in daha formal olduğunu ve yazı resmi dilinde tercih edilmesi gerektiği görüşünü savunur. (Önemli olan kitabı buldum.)
Bu cümlede ise özne konumunda olan “the book” kelimesi, ilgi zamiri olan “which” ile yer değiştirmiştir.
Not: Özne iken ilgi zamiri ile kısaltılanlar Türkçe’ye “…en, …an” olarak çevrilir. Başka bir değişle ilgi zamirinden sonra fiil varsa Türkçe’ye “…en, …an” olarak çevrilir.
