Thorndike’nin etki yasası, kanunu nedir, özellikleri nelerdir? Etki kanununda davranış ve sonucu arasındaki ilişki hakkında bilgi.
Thorndike Etki Yasası
Thorndike Öğrenme Kuramı İçin Tıklayınız.
Thordike hayvanların zekâları üzerinde çalışmalar yapar. Yaptığı çalışmalar neticesinde hayvanların (ki insanlarda dâhil olmak üzere) problemleri mantık yoluyla değil; pek çok davranışı deneyerek tesadüfen çözdüğü sonucuna varır. Thordike, bu gözlem verilerine dayanarak “Etki Kanununu oluşturdu. Bu kanuna göre, bir davranış sonucunda duyulan tatmin, davranışın gelecekte benzer durumlarda da devam edip etmeyeceğini belirler. Tatmin oluşturan bir davranışın tekrarlanma ihtimali artarken, tatmin oluşturmayan nahoş bir davranışın tekrarlanma ihtimali azalmaktadır.
Thordike’ın etki kanununda davranış ve sonucu arasında üç önemli ilişki vardır;
1. Sonuç, davranışa bağlıdır. Davranış yapıldığında bir sonuç ortaya çıkar.
2. Davranış üzerinde sonuçta etkilidir. Tatmin edici, hoş olan sonuçlar davranışı artırırken, rahatsız edici, nahoş görüntüler sonuçlar davranışın tekrarlanma olasılığını düşürür. Yani davranış ortaya çıkardığı sonuçtan etkilenir.
3. Thorndike, pekiştirecin (ödülün) davranışı güçlendirme etkisinin cezanın davranışı zayıflatma etkisinden daha fazla olduğunu vurgular. Ona göre ceza, davranışı söndürmez ama bastırır. Bu açıdan bakıldığında bir davranışın kazanılmasında pekiştirmenin cezadan daha etkili olduğunu söylemek mümkündür.
DİKKAT
Edimsel koşullanmanın temelinde Thorndike’ın etki kanunu vardır. Thorndike’ın etki kanununa göre sonuç, davranışa bağlıdır. Davranış yapıldığında sonuç ortaya çıkar ve davranış ortaya çıkardığı sonuçtan etkilenir.
