Uçbeyliği nedir? Uçbeyliği ne demek? Eski Türklerde önemli bir unsur olan uçbeyliği ile ilgili olarak kısaca bilgi veren sayfamız.
Eski Türk ülke düzeninin unsurlarından biridir. Uçbeyliği, düşmanın kolayca girebileceği sınır bölgesinde yarı bağımsız olarak teşkil edilirdi. Buraya savaşçılığı ile ün salmış bir veya birkaç boy yerleştirilir, bu boyun reisi de «uçbeyi» olurdu. Devamlı askeri bir disiplinin hakim olduğu beyliğin görevi, düşmanın beklenmeyen akınlarını karşılamak ve karşı ülkeye devamlı akınlar yaparak onu zayıf düşürmekti.
Geniş sınırlara sahip, eski Türk devletleri bu sistemi kullanmışlardır. Uçbeyliği düzeni VIII. yüzyılın ikinci yarısında Abbasî Halifesi Harunurreşid tarafından da Bizans’a karşı uygulanmıştır. Harunurreşid, Tarsus’tan Ahlat’a kadar uzanan dar ve uzun bölgede (Toros ve Antitoroslar), özellikle Orta Asya’dan getirtilmiş Türk savaşçıları yerleştirilmişti. «Avâsım» veya «Sugûr» denilen bu uçbeyliği IX. yüzyıla kadar yaşamıştır.
Aynı sistem, Anadolu’da Selçuklular’ca da kullanılmıştır. Batı’da Bizans sınırına yerleştirilen birçok Türk boyu, bu hizmeti görüyordu. Osmanlı devleti, başlangıçta bu beyliklerden biriydi.
