Varoluşçuluk felsefesi nedir? Varoluşçuluk felsefi akımı ne zaman ortaya çıkmıştır ve bu felsefe akımı ile ilgili temel tanım ve bilgiler.
Varoluşçuluk (Eksistansiyalizm), özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kıta Avrupası’nda yaygınlaşan felsefe anlayışına verilen isimdir.
“Yaşama” ve “eylem” ağırlıklı olması; hızlı yaygınlaşması, bir tür felsefe kitapları yanı sıra oyunlar, öyküler, senaryolar ve romanlarla da işlenmesi, hemen her toplumda gazetelerin tartışma sayfalarına, köşe yazılarına kadar varoluşçuluğu hızla yaydı. İnsanlığın savaş sonrasında da imanın getireceği güven ortamını bulamaması, insanı hiçlik, yok olma, kendini gerçekleştirme, özgürlük gibi kavramlarla yeniden karşı karşıya getirdi.
Ben neyim? İnsan nedir? İnsan varlığının anlamı nedir? Rastlantılar, tehlikeler, güvensizlik, güçsüzlük, hiçlik, toplum, zaman, tarih içinde olan insanın yaşamasının amacı nedir? İnsan neler yapmalı ve nasıl yaşamalıdır?. Bu sorular 20. yüzyılda da insanın temel kaygılarını dile getirdi ve bu sorulardan çıkan felsefe, zorunlukla bir ahlâk felsefesi, bir yaşama felsefesi oldu. Varoluşçu felsefe ilk önemli atılımını Sören Kirkegaard (1813-1855) ile yaptı. Onun ardından Gabriel Marcel, Karl Jaspers, Martin Heidegger, Jean Paul Sartre ile gelişmesini sağladı. Varoluşçu felsefe belli başlı şu sorunlara yönelir: “Yaşama”yı yeni baştan yorumlama; insanın yaşamına sahip çıkması gerekliliği, varoluş kavramı, hep “insan” bağlammda ele alınır. Çünkü “varoluş”un yalnızca insana ilişkin bir kavram olduğu savunulur. Başka bir deyişle, insan kendisini var kılacaktır. Sartre için de insan, olumsuzluklar, saçmalıklar karşısında bir “bulantı” duyar. İnsan bu bulantıyla kendisini kitle olmaktan, kötü gidişten kurtarma olanağım elde eder. Kurtuluş da varoluşla sağlanacaktır. Varoluş yaratılır. Bu nedenle “varoluş” gerçekleştirilir. İşte burada yaşama felsefesi olarak ortaya çıktığı görülür. Çünkü varoluşun gerçekleştirilmesi zorunlulukta eylemi ve o eylemin temelleneceği yaşama enlayışını koşul tutar. Bu nedenle varoluşçu filozoflar insanı yaratma, gerçekleştirme etkinliğinden uzak tutacak felsefi düşüncelere karşı çıkarlar.
