Yün nedir? Yün ne işe yarar ve nasıl elde edilir? Yün hakkında bilgi.
Yün; koyun, keçi, lama ve bazı başka hayvanlardan elde edilir. Yumuşaktır ve kire karşı dayanıklıdır, statiktir ve kolay yırtılmaz. Yün hem soğuğa hem de sıcağa karşı koruma sağlar. Biz yünü dayanıklı ve uzun süre kullanılabilecek halılar, kilimler; ceket, kazak ve eldiven gibi sıcak tutmaya yönelik kıyafetler yapmakta kullanırız.
Yün, farklı kalitelere sahiptir. Yün, büyümemesine ve canlı kalmamasına rağmen çevresindeki nemden etkilenecek şekilde hava alabilir. Nemi emer ve buharlaştırır.
Yünden dokuma ve örme için iki çeşit yün elde edilir. Yünlüler değişik boylarda karmaşık şekilde bulunan ipliklerden elde edilir. Yünlü kumaşlar, yün iplikleri bir araya getirip tarayarak elde edilir.
Birçok ülkede koyun yetiştirilir ve yün elde edilir. Bu konuda önde gelen dört ülke vardır: Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve Arjantin. Bu ülkeler ürettikleri yünün yansından fazlasını Kuzey yarım küredeki ülkelere ihraç ederler.
Tarih öncesi insanlar koyun postu giydikleri gibi aynca bundan iplik de elde ederlerdi. Tarih öncesi çağlardan Orta Çağa kadar kadınlar yün eğirir, örgü örerlerdi; ancak dokuma daha ağır bir iş olarak görüldüğünden erkekler tarafından yapılırdı.
Sanayi Devrimiyle otomatik makineler ortaya çıkınca kıyafet üretimi de başlamıştır.
Yünün Elde Edilişi;
1- Yün, hayvandan özel makaslar yardımıyla kırpılır.
2- Elde edilen yünler bir makine yardımıyla tabaka hâline getirilir.
3- İplikler top ya da iplik çilesi elde edilecek şekilde sarılır.
4- Kırpılan post, balyalar hâlinde bir araya toplanır.
5- Balyalar kirlerinden arındırılmak üzere yıkanacakları imalathanelere taşınır.
6- Yün tabakaları büküm makinelerine dolanır.
7- Yünler bükülerek ince ipliklere dönüşür.
