İkinci Dünya Savaşı esnasında gerçekleşmiş olan hava ve deniz savaşları ile ilgili olarak bilgilerin yer aldığı sayfamız.
Hava savaşları. — Savaş başladığı sıralarda Almanlar’ın hava ordusu Müttefikler’in ordusundan çok kuvvetliydi. Üstelik, kitle halinde uçak yapımında da Müttefikler’den ileriydiler. Buna karşılık, Alman uçakları yıldırım savaşlarında kara kuvvetlerini desteklemeye elverişli şekilde yapılmamıştı. Fransa’nın işgalinden sonra Alman hava kuvvetlerinin başka bir maksatla, bombardıman amacı ile çalışması gerekti. Halbuki Alman uçakları büyük ölçüde bombardımanlara girişecek şekilde yapılmamıştı. Uzak mesafelere uçmak zorunda kalan bombardıman uçakları fazla bomba taşıyamıyorlardı.
İngiltere’ye yapılan en ağır hava hücumu 15 kasım 1940 yılında Coventry’ye yapılan akındır. Bu akında Alman uçakları ancak 200 ton bomba atmışlardır. Halbuki daha sonra Müttefikler’in yaptığı hücumlarda bir defada 1.000 ton bomba atıldığı oluyordu.
Müttefikler büyük bir hızla hava kuvvetlerini geliştirme yoluna girdiler. İngilizler «Hurricane» ve «Spitfire» avcı uçaklarını geliştirdiler. Bunlar Alman «Stuka» ları kadar hattâ onlardan daha iyi uçaklardı. Amerikalılar çeşitli avcı uçakları yapmakla beraber, daha çok ağır bombardıman uçakları yapımına önem verdiler. İngiliz bombardıman uçakları ancak 1-2 ton bomba taşıyabiliyordu, savaş kabiliyetleri azdı. Bu yüzden, ancak, geceleri uçuşa çıkıyorlardı. Amerika bu engeli ortadan kaldırmak için «Uçan Kale» (B-17), «Kurtarıcı» (B-24) ağır bombardıman uçaklarını yapmaya başladılar. Bunlar, çok yüksek savaş kabiliyetleri sayesinde gündüzleri sefere çıkabiliyorlardı.
Savaş başlarında İngiliz hava kuvvetleri Almanya’ya perakende hücumlar yapıyorlardı. Bu hücumlar 1942’de korkunç bir hal aldı. 30 mayıs 1942’de Köln’e yapılan hava hücumu şehri yerle bir etti. Bu hücuma 1.000 uçak katılmıştı.
Bütün savaş boyunca müttefikler Nazilerin elindeki Avrupa’ya 2.697.473 ton bomba attılar. Bu arada, yalnız Berlin’e 70.000 tondan fazla bomba atıldı. Taşıma işinde kullanılacak uçakların yapımına da büyük önem verildi. Savaş bittiği zaman Amerikalılar’ın elinde 2.700 taşıt uçağı vardı.
Müttefikler’in ağır hava hücumlarının başlıca hedefi Alman endüstri merkezlerini yakıp yıkmaktı, onların savaş gücünü azaltmaktı. Hava alanlarını, uçakları da yakarak Almanlar’ın hava gücünü azaltmak istiyorlardı. İkmal merkezleri kara ve demiryolları da Müttefik uçaklarının başlıca amacıydı. Aman vermez akınlar sonunda Almanlar’ın savaş gücü iyice zayıfladı. Yapılan hücumlar sırasında yerde, havada yakıp yıkılan Alman uçaklarının sayısı 30.000’i geçti.
Deniz Savaşları. — Savaş başladığı sıralarda İngiliz donanması Almanlarınkinden kuvvetliydi. Bu bakımdan deniz üstü kuvvetleri arasında önemli çarpışmalar olmadı. Savaş başlarında Atlas Okyanusu’nda dolaşan Alman «Bismarck» zırhlısı İngiliz «Hood» zırhlısını batırdı. Bunun üzerine, bu geminin peşine düşüldü, en sonunda ele geçirilerek batırıldı.
Gene okyanustaki İngiliz ticaret gemilerine hücum eden Alman «Graf von Spee» zırhlısı da Montevideo açıklarında batırıldı. Norveç limanlarındaki Alman savaş gemileri zaman zaman tesirsiz hücumlar yaptılar. Bunların bütün yapabildiği birçok İngiliz savaş gemisini limanlara bağlamaktan ibaret kaldı.
Denizaltı alanında ise Almanya Müttefiklerden çok ileriydi. Denizlerde ticaret gemilerine tehlikeli anlar yaşatan Alman denizaltıları savaş boyunca 700 ticaret gemisini batırdılar. Bu sırada 500 – 700 denizaltı gemisi devamlı olarak hareket halindeydi. Müttefikler bunu önlemek için ilk iş olarak Alman denizaltı tezgâhlarını, denizaltı üslerini şiddetli bombardımanlarla yakıp yıktılar.
Öte yandan, denizaltı gemileriyle savaşmak için yeni usuller bulunuyordu. Ticaret gemilerinin kaybını önlemek için gemiler uçakların eşliğiyle yola çıkıyordu. Savaşın sonlarına doğru yapılan -küçük uçak gemileri ticaret filolarına rekabet etmeye başladı. Bu sırada zaten Almanlar’ın elinde 150-200 denizaltı gemisi kalmıştı.
