Çivi nedir? Çivi ne işe yarar, kullanım alanları nelerdir? Başlıca çivi çeşitleri ve kullanıldığı yerler, çiviler hakkında bilgi.
Çivi; İki şeyi birbirine tutturmak üzere çakılan, çoğu başlı, sivri uçlu, madenden veya ağaçtan ince çubuk halinde bir yapı malzemesidir. Kullanıldığı yere ve büyüklüğüne göre çeşitli adlar alır.
Eskiden çivi elle teker teker yapılırdı. Demirci kızgın hale getirdiği çivileri çekiçle döverek parçalara ayırır, biçim verirdi. Bugün makinelerle dakikada 60 – 600 kadar çivi yapmak mümkündür. Tel çekme makinelerinde tel haline getirilen çelik başka bir makinede belirli aralıklarla kesilir, bir ucu sivriltilir, öteki ucuna da, çekiçle vurulması için, “çivi başı” veya “çivi tablası” denen yassı kısım yapılır.
1 — Nal, 2 — Delik başlı, 3 — İnşaat, 4 — Kancalı, 5 — Yuvarlak başlı, 6 — İnce, 7 — Nalın, 8 — Köşeli, 9 — Döşemeci, 10 — Kabara ve 11 — Sandal çivileri
Başlıca Çivi Çeşitleri
Ağaç çivi. — Kunduracılar kullanır. Taban köselelerini birbirine tutturur. Gövdesi dörtköşe, ucu sivridir.
Kabaralı çivi. — Boyları kısadır. Başları yuvarlak ve kubbelidir. Kalın ve kaba altlı ayakkabıların altına’ çakıldığı gibi süs olarak da kullanılır.
Korniş çivisi. — Başı sap kısmına dik gelecek şekilde kıvrıktır. Korniş veya çerçeve ‘ i ağır eşyaların halkaları bu çivilere asılır.
Maşalı çivi. — Gövdesi üst üste iki parçadan meydana gelmiştir. Bir yere çakıldıktan sonra arkasından çıkan kolları iki yana açılarak kolayca çıkmaz hale getirilir.
Nal çivisi. — Gövdesi köşeli, başı köşeli bir topuz halinde gayet yumuşak bir çividir. Nal, hayvanın tırnağına çakıldıktan sonra, tırnağın dışına çıkan çivi uçları kerpetenle kıvrılarak kesilir, tırnağın üzerinden de eğelenir.
Nalın çivisi. — Gövdesi kısa, başındaki tablası yuvarlak ve geniştir.
Camcı çivisi. — İnce uzun, gövdesinden çok az geniş silindir şeklinde başı olan çividir, pencere camlarını çerçeveye tutturmaya yarar. Sonra çerçevenin boyunca camcı macunu sürülerek kapatılır.
Bakır çivi. — Yumuşak bir çividir, sandal vs. gibi tahtadan deniz araçlarının yapımında kullanılır. Deniz suyundan paslanmayıp, demir çiviler gibi tahtayı da zamanla yemez.
Vidalı (burgulu) çivi. — Tahtaya tornavida ile sokulur Gerekince gene tornavida ile çıkarılabilir. Daha çok tahta eşyada kullanılır.
GÜZEL SANATLARDA ÇİVİ
Çivi sadece bir yapı malzemesi değildir; ustasının, zevkli birinin eline düşerse gayet güzel bir süsleme malzemesi de olabilir. Eskiden tahta sandıkların üzerine çivilerle süslemeler yapılır, derilerin üzerine de süsler işlenirdi. Eski Türk evlerinin tahta kapılarına da çivilerle süsler yapılırdı.
