Deng Şiaoping (Deng Xiaoping) Kimdir? Çin’li Devlet Adamının Hayatı

0
Advertisement

Deng Şiao (Xiao) Ping kimdir? Çinli politikacı ve devlet adamı Deng Şiao (Xiao) Ping hayatı, biyografisi, siyasi kariyeri hakkında bilgi.

Deng Şiao (Xiao) Ping; Çinli devlet adamıdır (22 Ağustos 1904, Guang’an, Çin – 19 Şubat 1997, Pekin, Çin). 1920’de gittiği Fransa’da 1924’e kadar işçi olarak çalıştı. Bu arada Fransız Komünist Partisi’ne üye oldu. Bir süre SSCB’de yaşadı. Çin’e dönünce (1927) Çin Komünist Partisi’nde (ÇKP) görev aldı. Kianysi’de bir köylü ordusu oluşturdu. Şanghay’da yeraltı eylemlerinde bulundu. 1930 yılında Çin 7. Kızıl Ordusu’nu kurdu. Lungaçov ayaklanmasını örgütledi. Kızıl Ordu’da politik komiserlik yaptı.

Deng Şiaoping (Deng Xiaoping)

Deng Şiaoping (Deng Xiaoping) (Source : wikipedia.org)

Hung Hsing (Kızıl Yıldız) dergisini yayımladı. Uzun Yürüyüş’te (1934-1935) hep Mao’nun yanında yer aldı. Uzun yıllar parti içinde önemli görevler üstlendiyse de 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla 1950’de Kuzeybatı Bölgesi’nden sorumlu olarak Çin Komünist Partisi Birinci Sekreterliği’ne getirildi. 1952’de Pekin’e geldi. 1954’te Merkez Komite Genel Sekreterliği ve Başkan Yardımcılığı’nı da üstlendi. 1966’da Kültür Devrimi sırasında revizyonistlikle suçlanarak bir süre politik yaşamdan çekildi. 1973’te yeniden dönerek Çu En Lay ile çalışmaya başladı. 1974’te politik büroya döndü ve BM’de Çin delegasyonunun başkanlığına getirildi.

Deng Şiaoping (Deng Xiaoping)

Deng Şiaoping (Deng Xiaoping) (Source : wikipedia.org)

1975’te Merkez Komite başkan yardımcısı oldu. Çu En Lay’ın ölümüyle (1976) Dörtler Çetesi’nce bir kenara itildi, tüm görevlerinden el çektirildi. 1977’de Mao Çe Tung’un ölümüyle çıkış yaparak Dörtler Çetesi’ni işten uzaklaştırdı, görevlerine döndü. Ülkeye politika ve ekonomi açısından yeni bir atılım verme çabasıyla 1979′ da ABD’ye gitti. Batı dünyasıyla ilişkileri geliştirdi. SSCB’ nin Afganistan’ı işgalini kınadı. Vietnam’ın Kamboçya’yı istilasına karşı çıktı (1980). Aynı tarihte Çin Genelkurmay Başkanlığından ayrıldı. Hua Goa Feng’in ÇKP başkanlığından ayrılması (1981) konumunu daha da güçlendirdi. Parti Merkez Komitesi Askeri Komisyon Başkanı oldu.

1982′ de ÇKP’nin 12. Kongresi’nde parti gücünü bozan, bürokrasiyi savunanları dışlayarak güçlendi. 1983 Haziranında 6. Ulusal Halk Kongresi’nde görevinin sürmesi kararlaştırıldı. Mayıs 1989’da, ülkede başgösteren demokrasi yanlısı gösterilerin yaygınlık kazanması üzerine, sıkıyönetim ilan ettirdi. Haziranın ilk haftasında, göstericilere ateş açılması emri vererek 1.300 kişinin ölümüne yol açtı.

Deng Şiaoping (Deng Xiaoping)

(Source : wikipedia.org)

Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri Zao Ziyang’ı tüm görevlerinden uzaklaştırdı. Çin Komünist Partisinin 5. Genel Kurul toplantısında (Kasım 1989), son resmi sıfatı “Askeri Komisyon” başkanlığından da ayrıldığını açıkladı. Perde arkasına çekildi. Boyunun kısalığı nedeniyle Cüce Deng diye de anılır.

Advertisement

Leave A Reply