İnsanın kaderi nedir? Kaza ve kader kavramları, insanın kaderle ilgili özellikleri, insanın kaderi değişir mi, hakkında bilgi
İNSAN VE İNSANIN KADERİ
Kaza ve Kader Kavramları
Kader; sözlükte ölçmek, planlamak, değerlendirmek ve düzen gibi anlamlara gelir.
Kaza ise karar vermek, gerçekleştirmek ve yaratmak gibi anlamlarda kullanılır.
Terim olarak kader, Allah’ın olacakları öndeden bilip takdir etmesidir
Kaza ise Allah tarafından takdir edilen şeylerin zamanı gelince ortaya çıkması olarak tanımlanır.
Buna göre evren ve içinde var olan her şey, kader ve kaza kavramları içinde değerlendirilebilir. Kader iki kısma ayrılır:
Zorunlu Kaderimiz
Evrendeki biyolojik yasalar şunlardır: Canlıların oluşumu, gelişimi, üremesi, hangi anneden ve nerede doğacağı, ırkı, yaşaması ve hayatının son bulması
Evrendeki fiziksel yasalar şunlardır: Maddenin oluşumu, yapısı, aralarındaki ilişkiler ve değişimleri
Yukarıdaki yasalar ölçü ve düzen anlamındaki kader gereği evrensel, ölçülebilir, gözlemlenebilir ve test edilebilir.
Var olan bu yasalar ve insan yaşamı, zorunlu olup takdir edilmiş kaderimizdir.
“Allah her şeyi bir ölçüye göre yaratmıştır.” (Kamer suresi 49. ayet)
İnsanın Kendi İradesiyle Belirlediği Kader
İnsan sorumlu olduğu kaderi cüz’i İradesiyle belirler. Bunun için de bazı özelliklere sahiptir: Zihinsel yeterlilik: Akıl, bilgi (İlim) Düşünsel yeterlilik: Tercih etme (Cüz’i irade) Fiziksel yeterlilik: Kullanılabilen güç Eylemi gerçekleştirme: Fiil (Kaza)
İnsanın Kaderle İlgili Bazı Özellikleri
Akıl Sahibi Olmak
Akıl; iyi ile kötü, doğru ile yanlış arasında özgür iradeyle tercih yapabilme yeteneğidir.
Yarar ve zararları göz önünde bulundurarak, yaşanan olaylar arasında sebep – sonuç ilişkisi kurarak, sunulan seçeneklerden yanlışları ayıklayarak, uygun olanı tercih etmek, aklın doğru kullanılmasıdır.
Özgür Olmak
İnsan aklı ve iradesiyle kendisi için belirlenen iyi ya da kötüyü seçme hak ve yetkisine sahiptir. Kişinin iyi ya da kötü diye nitelendirilen davranışlarından sorumlu olabilmesi için fiillerini özgürce ortaya koyabilmesi gerekir. “De ki: Gerçek Rabb’inizdendir. Dileyen inansın, dileyen İnkâr etsin.” (Kehf suresi 29. ayet) bu durumu açıklar niteliktedir.
Sorumlu Olmak
Sorumluluk, bir kimsenin üzerine aldığı işi yapıp yapmaması durumunda hesap vermesi durumudur.
insan dışarıdan herhangi bir baskı ve zorlama olmaksızın kendi iradesiyle ortaya koyduğu eylemlerden sorumlu olur.
