Proteinler ile ilgili bilgilerin yer aldığı yazımız. Proteinler konu anlatımının (biyoloji) yer aldığı yazımız.
Diğer organik maddelerden farklı olarak C, H, O’nin yanında N ve bazı özel proteinlerde kükürt ve fosfor bulunur. Proteinlerin yapı taşları aminoasitlerdir. Canlıların yapısında 20 aminoasit çeşidi bulunur.
Bir protein molekülü 50 – 3000 aminoasit molekülünden meydana gelmiş dev moleküllerdir. Proteinleri oluşturan aminoasitler peptit bağlarıyla birbirine bağlanır. Bir yeni protein zincirinde bir aminoasit halkasının değişmesi yeni bir protein çeşidinin oluşumuna yol açar.
Peptit Bağı:
Bir aminoasidin amino grubundaki H ile diğer aminoasitin karboksil grubundaki OH ile birleşip bir su molekülü meydana getirmesiyle N ile C arasında oluşan kimyasal bağa denir.
Dipeptit:
İki aminoasitin bir peptit bağıyla birbirine bağlanmasından oluşan bileşiğe denir.
Polipeptit:
3-49 aminoasitin peptit bağlarıyla birbirine bağlanmasından oluşan bileşiklerdir. Canlıların organik yapılarında yeralan 20 aminoasit Glisin – Alanin – Valin – Lösin – İzolösin -Serin – Treonin- Sistein – Metionin – Glutamik asit – Glutamin-Asparajin – Aspartik asit – Li-sin – Arjinin – Histidin – Fenilalanin – Tirozin -Triptofan – Prolin
Dehidrasyon Sentezi:
Aradan su molekülü çıkmasıyla sonuçlanan ve küçük moleküllerden büyük moleküllerin meydana gelmesi şeklindeki kimyasal reaksiyonlara denir.
Hidroliz:
Su molekülü alarak büyük moleküllerin küçük moleküllere parçalanması (yapı taşlarına » ayrılması) olayıdır.
Temel aminoasitler:
(Esensiyal aminoasitler:) İnsan hücreleri tarafından sentezlenemeyen ancak besinlerle hazır olarak alman aminoasitlere denir.
Suda kolaylıkla çözünebilen proteinler os-motik basmç yönünden aktiftirler, proteinler yağlarla birleşerek Lipoprotein, glikozla birleşerek glikoproetinleri meydana getirirler.
Proteinler görevlerine göre ikiye ayrılır
►a) Yapı Taşı: Hücre zarı ve sitoplazmada yer alır.
►b) Metabolik Düzenleyici: Enzimler ve hormonlar yapılarında protein taşıyan metabolizma düzenleyici örnekleridir. Proteinler hücrede yapıcı ve düzenleyici görev yapmakla birlikte, zorunlu durumlarda enerji kaynağı olarak da kullanılır.
