Epitel Doku Nedir? Epitel dokunun görevleri, yapısı, epitel doku çeşitleri nelerdir? Hakkında Bilgi.
Epitel Doku; organizmadaki serbest yüzeyleri örten, damarsız hücre tabakasıdır. Bu tabaka hücrelerin biçim ve yerleşimine göre sınıflandırılır.
Tek Katlı Yassı Epitel: Mozaik taşları gibi birbirlerine biçim vererek bitişik durumda yerleşmiş bir hücre tabakasıdır. Karın zarı (periton), akciğer zarı (plevra), kalp zarı (perikard) bu tip epitlin başlıca örnekleridir.
Tek Katlı Kübik Epitel: Aynı biçimde yerleşmiş daha kabaca hücrelerden oluşur. Böbrekte, idrar yollarında, kalkan bezi (tiroit) içinde, göz merceğinin ön yüzündeki epitel bu tipe örnektir.
Tek Katlı Silindirik Epitel: Mide, barsak kanalının iç yüzünde, safra kesesinde, yumurtalık kanallarında, burun ve soluk yollarının bazı bölümlerinde bulunur.
Çok Sıralı Epitel: Aslında tek bir hücre tabakası olmalarına karşın tümünün boyu aynı olmadığından kesitlerinde çok sıralı gibi görünürler. Çoğunlukla silindirik hücrelerden oluşurlar. Erkek spermasının boşaltım kanallarında ve soluk yollarının bazı bölümlerinde bulunur.
Çok Katlı Silindirik Epitel: Sınırlı sayıda bölgede bulunur. Burununun arda bölümünde, soluk borusu (trakea) kapağının (epiglot) ön yüzünde vb.
Çok Katlı Yassı Epitel: Organizmada en çok bulunan epitel tipidir. Bir alt zar tabaka üzerine (bazal membran) dizili önce silindirik sonra kübik en üstte yassı hücrelerden oluşur. Bu tabakalar kendi aralarında da değişik özelliklerine göre ayrımlar gösterirler. Dış ortamla sürekli ilişkide bulunan yüzeyleri örten bölümünde (deride) en dıştaki tabaka keratinleşmiş ölü hücrelerden oluşur. Deri, ekleriyle bir bütündür. Örneğin ter ve yağ. bezleri olmadığında kurur çatlar. Keratinize çok katlı epitel tabakasına epidermis denir. Kıllar, tırnaklar, ter ve yağ bezleri epidermis hücrelerinin farklılaşmasıyla oluşmuşlardır. Her zaman dış ortamla karşılaşmayan ağız içi, yemek borusu, hazne (vagina) iç yüzeylerini örten çok katlı yassı epitel keratinleşmemiştir. Bu tür epitele sindirim kanalının çok katlı yassı tipte olmasa bile iç yüzüne döşeyen epitelle birlikte mukoza denir (ağız, burun, vagen, mukozası gibi).
Değişken Epitel: İdrar torbasının iç yüzünü örter. Torba boş olduğu zaman yüksek (kübik ve silindirik) hücrelerden, dolu olduğu zaman yassı çok tabakalı hücrelerden oluşur. Aynı hücreler idrar torbasının doluluğuna göre biçim değiştirirler. Bu durum torbanın genişleyebilmesine olanak sağlar.
