Bir edebiyat terimi olan nazım nasıl tanımlanır. Karşıtı olan nesir ile arasındaki farklar nelerdir? Nazım ile ilgili olarak genel bilgiler.
Edebiyatta vezinli sözlere «nazım» (koşuk) denir. Bu tarzda yazılmış yazılar da «manzum» diye anılır. Nazmın karşıtı «nesir»dir.
İnsanların, başlangıçta, duygularını, düşüncelerini nazımla anlattıklarını ileri süren bilginler vardır. Gerçekten de, en eski sözlü eser olarak bilinen Omiros destanları koşuk halinde söylenmiştir. Bunun da sebebi vardı: Yazı bulunmadığı için, insanlar, söylediklerini akılda tutmak zorundaydılar. Bunu sağlayacak yol ise vezinli, kafiyeli, ezberlenmesi kolay sözlerdi. Nesir, daha sonra, daha güçlükle elde edildi ki sanat gayreti, nesirde daha bellidir.
Nazmı nesirden ayıran özelliklerin başlıcaları şunlardır:
Mısra. — Manzum bir eserin her satırına «mısra» denir.
Vezin. — Mısraların hece sayısına, ya da hecelerin söyleniş sürelerine dayanan bir düzendir.
Kafiye. — Mısraların birbirine benzer hecelerle sona ermesidir.
Serbest Nazım. — Mısralarda hece ölçüsüne, vezin, kafiye koşullarına fazla önem vermeyen, ahengi daha serbest bir düzende arıyan bir nazım şeklidir. Günümüzün şiirinde daha çok bu yol benimsenmiştir.
