İletişim hakkı nedir, neden önemlidir? İletişim neden temel bir insan hakkıdır? İletişim hakları hakkında bilgi.
İletişim hakları, fikir ve ifade özgürlüğünü, demokratik medya yönetimini, medya mülkiyetini ve medya denetimini, kişinin kendi kültürüne katılımını, dilsel hakları, eğitim haklarını, mahremiyeti, toplanmayı ve kendi kaderini tayin etmeyi içerir. Bunlar aynı zamanda dahil etme ve dışlama, kalite ve iletişim araçlarına erişilebilirlik ile de ilgilidir.
“İletişim hakkı” ve “iletişim hakları” yakından ilişkilidir, ancak aynı değildir. İlki, Yeni Dünya Bilgi ve İletişim Düzeni tartışması ile daha çok ilişkilidir ve daha etkili bir uygulama için genel bir çerçeve olarak böyle bir hakkın resmi bir yasal kabulüne duyulan ihtiyaca işaret etmektedir. İkincisi, iletişimi destekleyen bir dizi uluslararası hakkın halihazırda var olduğu gerçeğini vurgular, ancak çoğu genellikle göz ardı edilir ve aktif seferberlik ve iddia gerektirir.
İletişim Neden Temel Bir İnsan Hakkıdır?
İletişim, insan olarak kim olduğumuzun kalbidir. Bağlantı kurar, etkileşim kurar, bilgi ve fikir alışverişi yaparız ve bunların tümü iletişim yoluyla mümkün olur. İletişim, sosyal varlıklar olarak insanlığımıza özgüdür – ilişkilerimiz iletişim yoluyla inşa edilir ve sürdürülür, eğitimimiz ve işimiz iletişime bağlıdır ve adalet sistemlerine, politik ve sivil hayata katılımımızın tamamı iletişim yoluyla müzakere edilir.
İnsan haklarında “iletişimin” yeri genellikle İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin (İHEB), “arama yapma hakkı da dahil olmak üzere herkesin“ fikir ve ifade özgürlüğü, herhangi bir medya aracılığıyla ve sınırlardan bağımsız olarak bilgi ve fikir almak ve vermek hakkına sahip olduğunu belirten 19.Maddesi ışığında görülmektedir. İHEB’nin 19. Maddesi görüşleri ifade etme ve bilgi ve fikirleri farklı yollarla iletme hakkını korur. Bu ifade, tüm insanların iletişim kurma hakkına sahip olduğunu ima eder.
Uluslararası İletişim Projesi (ICP), herkesin iletişim kurma potansiyeline sahip olduğunun farkındadır. Bir kişinin iletişim kurup kuramayacağı, iletişim becerilerinin ve tercihlerinin çevrede kabul edilip edilmediğinden ve desteklenip desteklenmediğinden ve iletişim potansiyellerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları hizmetlere erişimlerinin olup olmadığından etkilenir.
19. Madde
İHEB’de iletişim yalnızca 19. Maddede özel olarak belirtilmiş olsa da, iletişim aslında birçok diğer insan haklarından yararlanma şeklimizin merkezidir. Ülkenin hükümetine katılma hakkı (örneğin oy kullanma hakkı), eğitim, toplum yaşamına katılma hakkı, çalışma hakkı. Tüm bu haklar iletişim ile iç içe geçmiştir. İletişim engelli kişiler ötekileştirilebilir ve bu ve diğer haklardan yararlanamaz.
İletişim, yalnızca insanların insan haklarından yararlanma biçiminin merkezinde değildir, aynı zamanda insanların haklarını talep ettikleri veya ileri sürdükleri ortamdır. O halde, hakların ‘kullanılması’ gerektiğinde, savunuculuk, protesto veya yasal zorluklarda ‘söz sahibi’ olan veya dinlenilmesi gereken kişileri düşünebiliriz. ‘Adaletsizliğe karşı konuşma’ ve ‘eşit sese sahip vatandaşlar’ fikirleri pek çok toplumda değerlidir. Ancak yine de daha az işitilen, hatta duyulmayan sesler vardır. İletişim engelli kişiler, “duyulmamış” grubun bir parçası olma riski altındadır.
ICP, ulusal ve uluslararası politika gelişmelerinde iletişim güçlüğünün görünürlüğünü artırmak ve iletişim güçlüğü yaşayan tüm insanlar için fark yaratmak için çalışan önemli bir işbirliğidir. Uluslararası İletişim Hakları Beyannamesi ve halkın destek taahhüdü, herkesin iletişim kurma potansiyeline sahip olduğunu ve iletişim fırsatının temel bir insan hakkı olduğunu kabul ederek bize katılma fırsatı sunar.
