Oluşum romanı nedir, özellikleri nelerdir? Oluşum romanlarına örnekler, tarihçesi, oluşum romanları hakkında bilgi.
Oluşum Romanı
Oluşum Romanı; Almanca bildungsroman. Alman edebiyatında bireyin oluşum dönemini ve sonunda ulaştığı ideal durumu ele alan roman türüdür. Kahramanın çocukluğundan yaşlılığına değin geçirdiği gelişimi anlatan gelişim romanından (Entwicklungsroman) farklı olarak, kahramanın içinde yaşadığı toplumla bütünleşmesini, olgunluğa ve uyuma erişmesini anlatır.
Safdil kahramanın serüven peşinde dünyayı dolaşmaya çıkması ve uğradığı yenilgilerle yavaş yavaş olgunlaşarak bilgelik kazanmasını konu alan halk masalları, Wolfram von Eschenbach’ın ortaçağ destanı Parzival (13. yy başları) ve Hans Grimmelshausen’in pikaresk öyküsü Simplicissimus’da (1669) edebi niteliğe kavuştu. Bu tema roman düzeyinde ilk kez Wilhelm Meisters Lehrjahre (1796; Wilhelm Meister’in Çıraklık Yılları, 1943) adlı yapıtıyla Goethe tarafından ele alındı. Yapıt günümüzde de bu türün klasik örneği sayılmaktadır. Türün öbür örnekleri arasında Adalbert Stifter’in Der Nachsommer (1857; Yaz Sonu) ve Gottfried Keller’in Der grüne Heinrich (1854-55; Yeşil Heinrich, 1947-48) adlı romanları yer alır. Oluşum romanı nostalji ve teslimiyet gibi temalara yer verse de, kahramanın olgunlaşmasıyla mutlaka olumlu bir havada sona erer. Roman kahramanının gençliğindeki büyük düşler yok olmuştur; ama ona acı veren düş kırıklıkları ve hatalar da geride kalmıştır. Oluşum romanının sık rastlanan bir türü de, bir sanatçının gençliğini ve gelişimini konu alan Künstlerroman ‘dır.
