Amasya Görüşmesi Kararları ve Önemi

20 – 22 Ekim 1919 tarihinde gerçekleşen Amasya Görüşmelerinin kararlarının maddeler halinde verildiği ve önemi hakkında bilgiler.

AMASYA GÖRÜŞMESİ (20-22 Ekim 1919)

Ali Rıza Paşa Hükümeti, Kuvayi Milliye’nin etkisiyle kurulmuştu. Bu nedenle Anadolu’daki hareketle iyi ilişkiler içinde bulunmak istiyordu.

İstanbul Hükümeti’yle Temsilciler Kurulu arasında ilk resmi görüşme için anlaşmaya varıldı.

Tarihimize “Amasya Görüşmesi” olarak geçen bu buluşmada İstanbul Hükümeti adına Salih Paşa, Temsil heyeti adına Mustafa Kemal, Rauf Bey ve Sami Bey bulundular. Görüşmeler 20 Ekim 1919’da başladı ve üç gün sürdü.

Bu toplantıda alınan karara göre;

İstanbul Hükümeti, Sivas Kongresi’nde saptanan esasları kabul edecekti.

a. Yurdun bölünmezliği,

b. Türklerin çoğunlukta olduğu yerlerin işgaline izin verilmemesi

c. Yabancı azınlıklara siyasi egemenlik ve toplumsal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilmemesi,

d. Mebusan Meclisi’nin toplanması, (İstanbul dışındaki bir yerde)

e. Temsil Kurulu’nun rızası olmadan düşmanlarla barış görüşmelerine gidilmemesi

Konularında istanbul Hükümeti üzerine düşeni yapacaktı.

Ayrıca, gizli olarak imzalanan bir protokola göre;

1. İzmir’in kurtarılmasına çalışılması,

2. İngiliz Muhipler Cemiyeti’nin zararlı çalışmalarının engellenmesi,

3.Ulusal hareket aleyhine propagandalara engel olunması kararları alındı.

Salih Paşa bu kararları hükümete kabul ettireceğini, kabul ettiremezse istifa edeceğini söyledi. Ancak, Meclisi Mebusan’ın açılması dışındaki konularda kabineyi ikna edemedi. Görevinden de ayrılmadı.

Önemi

Amasya Görüşmesi sonucu imzalanan “Amasya Protokolü” ile, Sivas Kongresi kararları ve Anadolu Hareketi, istanbul yönetimince resmen tanınmış oluyordu.